Το εργαστήριο αυτό παρουσιάζει στους/στις συμμετέχοντες/ουσες τις βασικές αρχές της αξιολόγησης και της διαχείρισης κινδύνων, τις οποίες μπορούν να εφαρμόσουν στο επαγγελματικό και προσωπικό τους πλαίσιο. Παρέχει τα εργαλεία, τις διαδικασίες και την απαραίτητη καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής μιας αξιολόγησης κινδύνου και τη χρήση αυτής της αξιολόγησης ως εργαλείο για τη λήψη αποφάσεων σε ατομικό ή/και ομαδικό επίπεδο.
Επισκόπηση του Εργαστηρίου
Θέμα: Mέθοδοι και εργαλεία που βοηθούν στη διαχείριση των κινδύνων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την έρευνα.
Στόχοι:
- Εισαγωγή των συμμετεχόντων στις βασικές αρχές της αξιολόγησης και της διαχείρισης κινδύνων, τις οποίες μπορούν να εφαρμόσουν στα επαγγελματικά και προσωπικά τους πλαίσια.
- Το εργαστήριο έχει στόχο να παράσχει ένα μοντέλο εργασίας και καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής μιας εκτίμησης κινδύνου και τη χρήση αυτής της εκτίμησης ως εργαλείο για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων.
- Στόχος του εργαστηρίου είναι να καταδείξει τη σημασία της ανάπτυξης μιας «νοοτροπίας κινδύνου και ασφάλειας» για τους ερευνητές (ως άτομα και ως ομάδες) αντί της υιοθέτησης μιας αυτοματοποιημένης συμπεριφοράς και ενός συνόλου τυποποιημένων εργαλείων και μεθόδων.
Μαθησιακά αποτελέσματα:
- Αξιολόγηση διαφορετικών τύπων κινδύνου για άτομα και ομάδες.
- Προσδιορισμός τρόπων αντιμετώπισης και διαχείρισης των εντοπισμένων κινδύνων.
- Εφαρμογή μεθόδων και εργαλείων για την αξιολόγηση και τον μετριασμό των κινδύνων.
Κατευθυντήριες γραμμές για τους/τις εκπαιδευτές/τριες:
- Το εργαστήριο μπορεί να χωριστεί σε ενότητες διάρκειας 30-40 λεπτών. Τα διαλείμματα δεν περιλαμβάνονται στο χρονοδιάγραμμα: μπορείτε να αποφασίσετε πώς θα τα μοιράσετε, αναλόγως των συνθηκών. Μεταξύ των ενοτήτων, μπορεί να προστεθεί ένα μικρό διάλειμμα ή μια σύντομη δραστηριότητα τόνωσης ('energizer').
- Για τις ομαδικές δραστηριότητες, χωρίστε τους συμμετέχοντες/ουσες σε ομάδες των 3-5 ατόμων. Προσαρμόστε το πρόγραμμα κατάλληλα, ανάλογα με τον αριθμό των συμμετεχόντων και το μέγεθος των ομάδων, έτσι ώστε να μείνει χρόνος για feedback ή για να συζητήσετε με τους εκπαιδευόμενους την εμπειρία τους από τις ασκήσεις. Μπορείτε, επίσης, να ενθαρρύνετε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να αποφασίσουν τι ρόλο θα έχει ο καθένας στις ομαδικές δραστηριότητες. Οι ρόλοι μπορεί να περιλαμβάνουν: ένα άτομο που συντονίζει, ένα που καταγράφει/σημειώνει, ένα που χρονομετρά, ένα που παρουσιάζει κι ένα που αναλαμβάνει την οπτική παρουσίαση (εφόσον απαιτείται).
- Για τα διαδικτυακά εργαστήρια, συνιστούμε να έχετε ένα κοινό χρονόμετρο στην οθόνη όσο διαρκούν οι ομαδικές δραστηριότητες ή τα "energizers".
- Όπου είναι δυνατό, προσαρμόστε τα παραδείγματα ανάλογα με το δικό σας κοινό.
Τρόπος διεξαγωγής: διαδικτυακά / δια ζώσης
Διάρκεια εργαστηρίου (χωρίς διαλείμματα): 2 ώρες και 45 λεπτά
Αριθμός συμμετεχόντων/ουσών: από 6 έως 24
Άλλα σχετικά εργαστήρια:
- Αυτό το εργαστήριο μπορεί να συνδυαστεί με άλλα, όπως το εργαστήριο «Πρώτα η Ασφάλεια!» και το εργαστήριο «Πώς λειτουργεί το Διαδίκτυο».
Σχετικά άρθρα και οδηγοί από το «Αποκαλύπτοντας το Αόρατο»:
- Άρθρο: "Risk Assessment Is a Mindset, Not a Checklist"
- Οδηγός: "Away From Your Screen, Out in the Field"
- Οδηγός: «Πρώτα η Ασφάλεια!»
Υλικά προετοιμασίας του εργαστηρίου για κατέβασμα:
Δραστηριότητες Μάθησης
Άνοιγμα (15 λεπτά)
Εισαγωγή
Διαβάστε Παρακολουθήστε Ακούστε | 5 λεπτά
Οδηγίες
-
Τραβήξτε την προσοχή θέτοντας μια ερώτηση ή σχολιάζοντας ένα σχετικό θέμα, μια εικόνα κ.λπ.
-
Παρουσιάστε τον εαυτό σας και τους στόχους του εργαστηρίου.
-
Προαιρετικά: Παρουσιάστε την πηγή του υλικού που θα διδαχθεί (Tactical Tech).
-
Κάντε το "disclaimer" ότι ο κίνδυνος εξαρτάται από το πλαίσιο και εξελίσσεται συνεχώς: οι συμμετέχοντες είναι ειδικοί στο δικό τους περιβάλλον και τελικά υπεύθυνοι για τους δικούς τους κινδύνους. Εάν διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο κινδύνου, θα πρέπει να αναζητήσουν περαιτέρω κατάρτιση και επαγγελματική συμβουλή.
-
Ενημερώστε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για το πρόγραμμα του εργαστηρίου.
-
Προτείνετε βασικούς κανόνες για το εργαστήριο συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των αρχών του σεβασμού, της εμπιστευτικότητας και της ισότητας. Ρωτήστε όσους/όσες συμμετέχουν αν θέλουν να προτείνουν κάποια αλλαγή πάνω στις προτάσεις σας ή να προτείνουν κάποιο άλλο κανόνα. Βεβαιωθείτε ότι όλοι κατανοούν και συμφωνούν με τους κανόνες.
Παρουσίαση συμμετεχόντων/ουσών / Check-in
Παραγωγή | 10 λεπτά
Οδηγίες
-
Ξεκινήστε με έναν σύντομο γύρο παρουσιάσεων ζητώντας από τα άτομα που συμμετέχουν να απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις για τον εαυτό τους, τη δουλειά τους, τις προσδοκίες τους σχετικά με το εργαστήριο κ.λπ. Η χαρτογράφηση των προσδοκιών σε αυτό το σημείο θα σας επιτρέψει να κάνετε τις τελικές προσαρμογές σχετικά με τον τρόπο παράδοσης του περιεχομένου αλλά και να καταστήσετε σαφές τι δεν θα εξεταστεί στα πλαίσια του εργαστηρίου και γιατί.
-
Για να συνδέσετε το θέμα, μπορείτε επίσης να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να μοιραστούν συγκεκριμένες καταστάσεις (δικές τους ή που έχουν διαβάσει αλλού) όπου τα πράγματα πήγαν στραβά με απροσδόκητο ή αστείο τρόπο και πώς τις αντιμετώπισαν. Οι συμμετέχοντες μπορεί να μην αισθάνονται άνετα να μοιραστούν παραδείγματα από την πραγματική ζωή, οπότε αυτό μπορεί να είναι προαιρετικό. Αναφέρετε ότι θα πρέπει να αποφύγουν να μοιραστούν προσωπικές πληροφορίες και ότι μπορούν να μην πάρουν μέρος στην άσκηση αν νιώθουν άβολα με την ερώτηση.
-
Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε μια άσκηση για να σπάσετε τον πάγο, ώστε να ενθαρρύνετε την ομάδα να κάνει κάτι δημιουργικό. Να σχεδιάσει απαντήσεις ή ιδέες σε έναν πίνακα online. Αν είναι δια ζώσης το εργαστήριο, να σηκωθούν και να κάνουν κάποιες ενέργειες. Δείτε περισσότερα στην ενότητα «Σπάμε τον πάγο» στο «Αποκαλύπτοντας το Αόρατο: Οδηγός Συντονιστή».
Αξιολόγηση Κινδύνου (1 ώρα και 25 λεπτά)
Εισαγωγή: Κίνδυνοι και πιθανά σενάρια
Διαβάστε Παρακολουθήστε Ακούστε | 15 λεπτά
Οδηγίες
Κάντε μια σύντομη παρουσίαση με έμφαση στα βασικά σημεία:
-
Πώς ορίζουμε έναν κίνδυνο - Χρειάζεται να θέσουμε τα εξής τρία ερωτήματα:
- Τι μπορεί να συμβεί;
- Πόσο πιθανό είναι να συμβεί;
- Ποιες θα είναι οι συνέπειες; → Απαντώντας σε αυτές τις απλές ερωτήσεις, μπορούμε να αρχίσουμε να αξιολογούμε τα επίπεδα ενός κινδύνου.
-
«Τι μπορεί να συμβεί;» - Σενάρια κινδύνου: Καθορίζοντας ένα ιδανικό σενάριο («όλα πάνε σύμφωνα με τον προγραμματισμό») και όλα τα πιθανά σενάρια που αποκλίνουν από αυτό («κάτι πάει στραβά»), μπορούμε να χαρτογραφήσουμε τους στόχους μας και να προσδιορίσουμε ένα εύρος γεγονότων που θα μπορούσαν να μας εμποδίσουν από το να πετύχουμε.
-
Προαιρετικά - Περιγράψτε ένα παράδειγμα έρευνας σχετικό με το πλαίσιο και το υπόβαθρο των συμμετεχόντων:
- Παρουσιάστε τους κύριους στόχους του και ορίστε ένα «σενάριο επιτυχίας».
- Σπάστε την έρευνα σε μικρά, πρακτικά και διαχειρίσιμα βήματα, με χρονολογική σειρά («Πρώτα πρέπει να... Μετά... Τέλος...», κ.λπ.).
- Για κάθε βήμα, περιγράψτε ένα ή δύο σενάρια κινδύνου που θα μπορούσαν να αποτρέψουν την επιτυχία.
ΥΛΙΚΑ:
- Για περισσότερα παραδείγματα δείτε τον οδηγό "Away From Your Screen, Out in the Field", Αποκαλύπτοντας το Αόρατο.
Προσδιορισμός σεναρίων κινδύνου: Ατομική Άσκηση
Παραγωγή | 30 λεπτά
Εργαλεία/Υλικά
- Διαχείριση κινδύνου: πρότυπα για την πρακτική εξάσκηση των συμμετεχόντων (αρχείο word).
- ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα πρότυπα που παρουσιάζονται είναι μόνο παραδείγματα του τρόπου οργάνωσης μιας αξιολόγησης κινδύνου. Οι εκπαιδευτές/συμμετέχοντες μπορούν ελεύθερα να τα προσαρμόσουν ή να τα τροποποιήσουν κατά την κρίση τους.
- Πρόκειται για μια ατομική άσκηση, η οποία δεν απαιτεί το σχηματισμό ομάδων ή τη χρήση ψηφιακών δωματίων.
Οδηγίες
[5 λεπτά]
- Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να σκεφτούν ατομικά μια πιθανή έρευνα. Εναλλακτικά, δώστε ένα παράδειγμα έρευνας, συνοπτικό και διαχειρίσιμο (π.χ. συλλογή δειγμάτων νερού για να ελέγξετε τα επίπεδα χρήσης φυτοφαρμάκων σε μια περιοχή).
[15 λεπτά]
-
Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν ατομικά τον πρώτο πίνακα του προτύπου διαχείρισης κινδύνου ως εξής:
-
Γράψτε τον κύριο στόχο (ή τους κύριους στόχους) της έρευνας στην κορυφή της σελίδας (π.χ. συλλογή 30 δειγμάτων νερού χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο και αποστολή τους για εργαστηριακό έλεγχο).
-
Συμπληρώστε τον πίνακα που περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενότητες: α. Τύπος δραστηριοτήτων που πρέπει να εκτελεστούν - με χρονολογική σειρά (π.χ. μεταφορά στην περιοχή, περιβαλλοντική δειγματοληψία, έλεγχος για φυτοφάρμακα κ.λπ.)
β. Σενάριο επιτυχίας: τι θα κάνουν οι ερευνητές κατά τη διάρκεια αυτών των δραστηριοτήτων, αν όλα πάνε καλά. Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να είναι όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένοι, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους ή να σχεδιάσουν υποθέσεις (π.χ. νοικιάστε ένα τροχόσπιτο και πηγαίνετε στην περιοχή, μείνετε εκεί τρεις εβδομάδες για να διεξάγετε συνεντεύξεις και να συλλέγετε δείγματα- συλλέξτε τρία δείγματα νερού κάθε εβδομάδα από δέκα διαφορετικές περιοχές- κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, διατηρήστε τα δείγματα κρύα σε ψυγείο- στείλτε τα δείγματα σε ένα εργαστήριο για ανάλυση κ.λπ.)
γ. Πιθανό σενάριο κινδύνου: Τι θα μπορούσε να πάει στραβά σε κάθε βήμα; Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να αφήσουν τη φαντασία τους ελεύθερη και να μην βιαστούν να σκεφτούν πολύ γρήγορα μέτρα μετριασμού.
-
[5 λεπτά] Μόλις λήξει ο χρόνος, ζητήστε από δύο-τρεις εθελοντές να μοιραστούν με την υπόλοιπη ομάδα αυτά που έγραψαν και να δώσουν ένα ή δύο παραδείγματα σεναρίων κινδύνου.
[5 λεπτά] Δώστε το λόγο σε άλλους συμμετέχοντες:
-
Ενώ οι συνάδελφοί τους παρουσίαζαν, σκέφτηκαν άλλα πιθανά σενάρια κινδύνου;
-
Ρωτήστε τους συμμετέχοντες ποιο θα ήταν το πλεονέκτημα του να κάνουν αυτή την άσκηση ως ομάδα - αντί ατομικά.
-
Εξηγήστε πώς η ομαδική εργασία μπορεί να είναι πιο δημιουργική διαδικασία και να βοηθήσει στον εντοπισμό νέων σεναρίων κινδύνου.
Αξιολόγηση και ιεράρχηση των σεναρίων κινδύνου
Διαβάστε Παρακολουθήστε Ακούστε | 10 λεπτά
Οδηγίες
Κάντε μια σύντομη παρουσίαση που να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:
-
Πόσο πιθανό είναι; Ποιες θα ήταν οι συνέπειες; - Περιγράψτε στους συμμετέχοντες πώς να αξιολογούν τις πιθανότητες και τις συνέπειες με τη χρήση ποιοτικών κλιμάκων (π.χ. συνέπειες: «ελάχιστες / μικρές / σοβαρές / μεγάλες / καταστροφικές», πιθανότητα: «εξαιρετικά απίθανο / πολύ απίθανο / απίθανο / πιθανό / πολύ πιθανό»). Εναλλακτικά, μπορούν να χρησιμοποιήσουν ποσοτικές κλίμακες (1/2/3/4/5).
-
Κατάταξη των κινδύνων - Πίνακας κινδύνων - Εξηγήστε τον τρόπο αξιολόγησης των κινδύνων με τη χρήση του πίνακα. Ένα παράδειγμα απλού πίνακα περιλαμβάνεται στο υπόδειγμα διαχείρισης κινδύνων. Μπορείτε να επιδείξετε στους συμμετέχοντες πώς να τοποθετήσουν δύο ή τρία διαφορετικά σενάρια στον πίνακα. Αναφέρετε ότι ο πίνακας είναι ένα εξαιρετικά απλουστευμένο εργαλείο για τη λήψη αποφάσεων. H πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη και αβέβαιη.
-
Αναφερθείτε συνοπτικά στη σημασία της αντίληψης του κινδύνου και της υποκειμενικότητας. - Δεδομένου ότι διαφορετικά άτομα είναι πιθανό να αξιολογούν διαφορετικά παρόμοια σενάρια, η συνεργασία μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη αξιολόγηση και ιεράρχηση των κινδύνων.
- Προαιρετικά: Δώστε ένα παράδειγμα τριών ή τεσσάρων σεναρίων κινδύνου που αναφέρθηκαν νωρίτερα, περιγράψτε πώς εκτιμάτε την πιθανότητα και τις συνέπειές τους και πώς τα κατατάσσετε κατά σειρά προτεραιότητας.
ΠΗΓΗ:
- "Holistic Security Manual" από Tactical Tech.
Αξιολόγηση κινδύνου
Συνεργασία | 30 λεπτά
Εργαλεία/Υλικά
- Πρότυπα διαχείρισης κινδύνου (αρχείο word)
- Διαχωρισμός σε δωμάτια (ψηφιακά ή δια ζώσης)
Οδηγίες
- Χωρίστε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες σε μικρές ομάδες των 3-5 ατόμων. Ζητήστε τους να αποφασίσουν ποιος θα κρατήσει σημειώσεις και ποιος θα παρουσιάσει στο τέλος.
[15 λεπτά] Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να πάρουν μία περίπτωση από την προηγούμενη άσκηση -στην οποία εργάστηκαν ατομικά- και να συνεργαστούν για να:
-
Προσδιορίσουν πιθανά σενάρια κινδύνου - ενθαρρύνετε κάθε μέλος της ομάδας να συνεισφέρει με νέα σενάρια.
-
Αξιολογήσουν την πιθανότητα και τις συνέπειες κάθε σεναρίου κινδύνου, χρησιμοποιώντας είτε ποιοτική είτε ποσοτική κλίμακα.
-
Συγκρίνοντας την πιθανότητα και τις συνέπειες - και χρησιμοποιώντας έναν πίνακα κινδύνου, αν το επιθυμούν - να κατατάξουν τα σενάρια κινδύνου από το πιο σημαντικό στο λιγότερο σημαντικό.
-
Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να εντοπίσουν τους φυσικούς και ψηφιακούς κινδύνους καθώς και τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται μεταξύ τους. Εξηγήστε ότι δεν θα πρέπει να τους σκέφτονται μεμονωμένα.
-
Ζητήστε τους να καταγράψουν τα ευρήματά τους (όσο περισσότερα τόσο το καλύτερο).
[10 λεπτά] Μόλις λήξει ο χρόνος, οι συμμετέχοντες επιστρέφουν στην κεντρική ομάδα. Στη συνέχεια, ένας εκπρόσωπος κάθε ομάδας παρουσιάζει την υπόθεση και τους κινδύνους που έχουν εντοπίσει.
[5 λεπτά] Απολογισμός - συνοψίστε τις κύριες ιδέες που προέκυψαν από τη δραστηριότητα:
-
Ο κίνδυνος κληρονομείται – Οι συμμετέχοντες ενδέχεται να εξετάζουν μόνο τους κινδύνους που αφορούν τους ίδιους και λιγότερο αυτούς που αφορούν τις πηγές τους ή άλλα άτομα με τα οποία θα συνεργαστούν. Ενθαρρύνετέ τους να λάβουν υπόψη τους όλους όσους εμπλέκονται στην έρευνα, συμπεριλαμβανομένων των συναδέλφων, των πηγών κ.λπ. Ο κίνδυνος που αφορά εμάς μπορεί να είναι και κίνδυνος για άλλους ανθρώπους, και αντίστροφα.
-
Η βασική αρχή του Δεν προκαλώ κακό - Ρωτήστε τους συμμετέχοντες αν μια έρευνα θα μπορούσε να προκαλέσει πρόσθετη βλάβη. Στην περίπτωση αυτή, είναι άραγε έτοιμοι να πάρουν την απόφαση να μην ερευνήσουν;
-
Τα γεγονότα είναι ανεξέλεγκτα και οι άνθρωποι απρόβλεπτοι. – Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να θεωρούν τις αξιολογήσεις κινδύνων ως εργαλεία προετοιμασίας για το αναπάντεχο και όχι ως απλές λίστες ελέγχου.
-
Οι συμμετέχοντες ενδέχεται να πέσουν στην παγίδα του να σκέφτονται χωριστά τους ψηφιακούς από τους φυσικούς κινδύνους. Τονίστε ότι συνδέονται στενά και ότι μια ψηφιακή απειλή μπορεί να έχει φυσικές επιπτώσεις και το αντίστροφο.
Μετριασμός κινδύνου (45 λεπτά)
Εισαγωγή στη διαχείριση κινδύνων
Διαβάστε Παρακολουθήστε Ακούστε| 15 λεπτά
Οδηγίες
Κάντε μια σύντομη παρουσίαση που να εστιάζει στα εξής:
-
Ορισμός της διαχείρισης κινδύνου – Μείωση της πιθανότητας ή των συνεπειών ενός σεναρίου κινδύνου ή μετριασμός των επιπτώσεών του αφού έχει συμβεί.
-
Η διαχείριση κινδύνου μπορεί να συμβεί με τρεις τρόπους:
-
Μείωση της πιθανότητας – Εξάλειψη ή μεταμόρφωση του κινδύνου, τοποθέτηση συστημάτων προειδοποίησης κ.λπ.
-
Μείωση των συνεπειών – Διαχωρισμός/απομόνωση του κινδύνου- εκπαίδευση, ασκήσεις, εξοπλισμός για την καλύτερη αντιμετώπιση του κινδύνου- κ.λπ.
-
Αποκατάσταση ζημιών – Άσκηση των αντιδράσεων στον κίνδυνο- σχέδιο ανακούφισης ή αποκατάστασης σε περίπτωση που ο κίνδυνος συμβεί- κ.λπ.
-
-
Ανθεκτικές στρατηγικές – Όταν είναι δυνατόν, προτιμήστε μέτρα μετριασμού που είναι λιγότερο πιθανό να δημιουργήσουν νέους κινδύνους και μπορούν να προσαρμοστούν σε μια σειρά σεναρίων. Για παράδειγμα, η δημιουργία εγγράφων απόδειξης ζωής και σχεδίων επικοινωνίας με την ομάδα σας πριν από τη διεξαγωγή έρευνας μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό πολλών σεναρίων κινδύνου. Ομοίως, οι τσάντες έκτακτης ανάγκης είναι χρήσιμες σε μια σειρά από καταστάσεις. Το συμπέρασμα είναι: προετοιμαστείτε, προετοιμαστείτε, προετοιμαστείτε.
-
Συνεργασία – Με τη συνεργασία αυξάνουμε τις γνώσεις μας, μειώνουμε την αβεβαιότητα, αμφισβητούμε τις προκαταλήψεις μας και τελικά είμαστε σε θέση να μετριάσουμε καλύτερα τους κινδύνους. Η συνεργασία είναι επίσης σημαντική για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τη μάθηση από άλλους.
-
Προαιρετικά: Δώστε ένα παράδειγμα ενός σεναρίου κινδύνου που εντοπίστηκε προηγουμένως. Περιγράψτε τρεις ή τέσσερις πιθανές στρατηγικές μετριασμού, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.
Μετριασμός κινδύνου
Συνεργασία | 30 λεπτά
Εργαλεία/Υλικά
- Πρότυπα διαχείρισης κινδύνου (αρχείο word)
- Διαχωρισμός σε δωμάτια (ψηφιακά ή δια ζώσης)
Οδηγίες
- Χωρίστε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες σε μικρές ομάδες των 3-5 ατόμων – αν είναι δυνατόν, διατηρήστε τις ίδιες ομάδες με την προηγούμενη άσκηση. Υπενθυμίστε στις ομάδες να μοιράσουν συγκεκριμένους ρόλους κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων για: σημειώσεις, χρονομέτρηση, παρουσίαση κ.λπ.
[15 λεπτά] Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συνεργαστούν για να:
-
προσδιορίσουν δύο ή τρεις στρατηγικές μετριασμού για τη μείωση της πιθανότητας και των συνεπειών του κάθε σεναρίου που κατέγραψαν προηγουμένως ή τον περιορισμό του αντίκτυπού τους σε περίπτωση που συμβεί.
-
συζητήσουν πώς θα εφάρμοζαν αυτά τα μέτρα μετριασμού. Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να σκεφτούν νέους κινδύνους που θα μπορούσαν να προκύψουν ως αποτέλεσμα των ενεργειών τους.
[10 λεπτά] Μόλις λήξει ο χρόνος, οι συμμετέχοντες επιστρέφουν όλοι μαζί στην βασική ομάδα.
-
Ένας εκπρόσωπος κάθε ομάδας παρουσιάζει την υπόθεση της ομάδας, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- των μέτρων μείωσης κινδύνου που έχουν εντοπίσει,
- του τρόπου εφαρμογής τους, και
- των νέων κινδύνων που εντόπισαν κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης.
[5 λεπτά] Απολογισμός - συνοψίστε τις κύριες ιδέες που προέκυψαν από τη δραστηριότητα:
-
Οι συμμετέχοντες μοιράζονται μερικές από τις πρακτικές μετριασμού κινδύνου που εντόπισαν.
-
Μπορείτε να σχολιάσετε τις ιδέες τους και να προσθέσετε χρήσιμες συμβουλές.
-
Τονίστε ότι η αξιολόγηση κινδύνων είναι μια διαδικασία που επαναλαμβάνεται. Η εφαρμογή μέτρων μείωσης ενός κινδύνου μπορεί, με τη σειρά της, να δημιουργήσει νέους κινδύνους που θα πρέπει να αξιολογηθούν.
Κλείσιμο (20 λεπτά)
Άσκηση για το σπίτι: Αξιολόγηση Κινδύνου
Παραγωγή | 10 λεπτά
Εργαλεία/Υλικά
Οδηγίες
-
Αναφέρετε συνοπτικά ότι η προληπτική αξιολόγηση και διαχείριση των κινδύνων μπορεί να φαίνεται κουραστική στην αρχή. Μόλις οι συμμετέχοντες κατακτήσουν τη διαδικασία, οι εκτιμήσεις κινδύνου μπορούν να γίνουν αρκετά γρήγορα. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος για να φτάσετε εκεί: η εξάσκηση.
-
Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να εφαρμόσουν όσα έμαθαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας χρησιμοποιώντας το φύλλο «Αξιολόγηση κινδύνου - κατευθυντήριες ερωτήσεις» στον ελεύθερο χρόνο τους και για κάθε έργο/έρευνα. Αυτό το καθοδηγητικό φύλλο θα τους βοηθήσει να αξιολογήσουν τους κινδύνους που σχετίζονται με κάθε δραστηριότητα που αναλαμβάνουν.
-
Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να καταγράψουν τα αποτελέσματα της αξιολόγησής τους, καθώς και τυχόν ερωτήματα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
-
Ενθαρρύνετε τους συμμετέχοντες να μοιραστούν τις σημειώσεις τους μαζί σας και με την υπόλοιπη ομάδα μέσω ενός ασφαλούς καναλιού επικοινωνίας ή cloud. Μπορείτε να μοιραστείτε το feedback και τα σχόλιά σας με την ομάδα σε μεταγενέστερο χρόνο ή να οργανώσετε μια συνεδρία ανατροφοδότησης μετά το εργαστήριο, αν είναι δυνατόν.
Κλείσιμο / Check-out
Διαβάστε Παρακολουθήστε Ακούστε | 10 λεπτά
Οδηγίες
-
Ολοκληρώστε το εργαστήριο και κάντε μια περίληψη των περιεχομένων.
-
Κάντε μια σύνοψη κάθε ενότητας. Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να πουν:
- ένα σημείο του εργαστηρίου που βρήκαν πολύ χρήσιμο ή ενδιαφέρον και
- κάτι που θα μπορούσε να βελτιωθεί την επόμενη φορά
-
Ενθαρρύνετε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να κάνουν ερωτήσεις ή να δώσουν κάποια συμβουλή.
-
Μοιραστείτε τα στοιχεία επικοινωνίας σας, αν χρειάζεται, και τυχόν λεπτομέρειες για follow-up.
Για να είναι οι συμμετέχοντες/ουσες ενήμεροι/ες για το τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή, οι εκπαιδευτές μπορούν να συνοψίσουν το περιεχόμενο του εργαστηρίου ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:
-
- [στην Εισαγωγή] ενημερώστε τους συμμετέχοντες/ουσες για το τι θα ακολουθήσει,
-
- [κατά τη διάρκεια κάθε ενότητας / του εργαστηρίου] υπενθυμίστε σε ποιο στάδιο βρίσκεστε,
-
- [στο τέλος κάθε ενότητας/του εργαστηρίου] εξηγήστε τι κάνατε. Επιπλέον, στο τέλος, οι εκπαιδευτές πρέπει να επισημάνουν τους στόχους που τέθηκαν και ολοκληρώθηκαν.
Άλλες Πηγές
-
Οδηγός «Πρώτα η Ασφάλεια!», στο Αποκαλύπτοντας το Αόρατο: Η Εργαλειοθήκη.
-
"Security in a Box", οδηγοί και σεμινάρια σχετικά με την ψηφιακή ασφάλεια για την κοινωνία των πολιτών.
-
"Holistic Security Manual". Ένα εγχειρίδιο της Tactical Tech για τη φυσική και ψηφιακή ασφάλεια και την ευημερία κατά τη διάρκεια της έρευνας - περιλαμβάνει επίσης ένα εγχειρίδιο εκπαιδευτή για την ανάπτυξη εργαστηρίων ολιστικής ασφάλειας.
-
Εκτιμήσεις, συστάσεις και οδηγοί πριν την αποστολή από Committee to Protect Journalists (CPJ).
-
Υποδείγματα εκτίμησης κινδύνου, έγγραφα απόδειξης ζωής, σχέδια επικοινωνίας από Rory Peck Trust.
-
Βασικοί οδηγοί και σεμινάρια για την ασφάλεια από Electronic Frontier Foundation (EFF).
-
Οδηγοί για ασφάλεια και προστασία από Global Investigative Journalism Network (GIJN), και μια λίστα οργανώσεων που εργάζονται στον τομέα της υποστήριξης της ασφάλειας και της προστασίας της κοινωνίας των πολιτών.
-
Εγχειρίδια και εκπαίδευση ετοιμότητας από Front Line Defenders.
-
BSAFE, εκπαίδευση του ΟΗΕ σε θέματα ασφάλειας.
-
Φύλλα οδηγιών, πηγές και πρότυπα από Dart Center for Journalism and Trauma.
Επικοινωνήστε μαζί μας
Παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο Αποκαλύπτοντας το Αόρατο σε περίπτωση που:
-
έχετε ερωτήσεις σχετικά με το σχεδιάγραμμα και τις κατευθυντήριες γραμμές του εργαστηρίου,
-
χρησιμοποιήσετε το σχεδιάγραμμα και θέλετε να μοιραστείτε σχόλια και προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωσή του,
-
προσαρμόσετε το σχεδιάγραμμα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας τα αποτελέσματα,
-
θέλετε να προτείνετε νέες δραστηριότητες, συμβουλές ή παραδείγματα που μπορούν να προστεθούν σε αυτό το εργαστήριο,
-
θέλετε να μοιραστείτε τις γνώσεις σας και να συνεργαστείτε μαζί μας για την ανάπτυξη και τη δοκιμή νέων εργαστηρίων.
Επικοινωνία: eti@tacticaltech.org (GPG Key / fingerprint: BD30 C622 D030 FCF1 38EC C26D DD04 627E 1411 0C02).
Συντελεστές και Άδεια Χρήσης
CC BY-SA 4.0
Παραγωγή περιεχομένου: «Αποκαλύπτοντας το Αόρατο» της Tactical Tech Άδεια χρήσης: Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International license
-
Συντάκτης: Léopold Salzenstein
-
Σχεδιασμός οδηγιών: A. Hayder
-
Σύνταξη & Περιεχόμενο: Christy Lange, Laura Ranca, Wael Eskandar
-
Graphic design: Yiorgos Bagakis
-
Website development: Laurent Dellere, Saqib Sohail
-
Συντονισμός και επίβλεψη έργου: Christy Lange, Laura Ranca, Lieke Ploeger, Marek Tuszynski, Safa Ghnaim, Wael Eskandar
Το υλικό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Collaborative and Investigative Journalism Initiative (CIJI) που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος: "Supporting investigative journalism and media freedom in the EU" (DG CONNECT) («Υποστήριξη της ερευνητικής δημοσιογραφίας και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ»).
Το παρόν κείμενο αντικατοπτρίζει την άποψη του συγγραφέα και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχει.