Badanie nieznanego

Ten warsztat zaznajamia uczestników z ramową strukturą ułatwiającą planowanie i organizowanie badań dotyczących nowych i nieznanych zagadnień. Skupia się on na adaptowaniu i rozszerzaniu wiedzy oraz umiejętności już przez uczestników posiadanych tak, aby ułatwić im badanie nowych scenariuszy i kontekstów. Ten warsztat przeznaczony jest dla osób, które posiadają doświadczenie i podstawową wiedzę na temat prowadzenia badań online/offline.

Przebieg warsztatu

Początek (25 minut)

Instrukcje dla instruktora

• Przykuj uwagę uczestników, zadając pytanie odnoszące się do prowadzonych obecnie śledztw dziennikarskich. Wybierz istotny temat (np. reportaże z Ukrainy przykłady; kryzysy klimatyczne i ich wpływ na dziennikarstwo, itp.).
• Przedstaw siebie oraz cele warsztatu.
• [Opcjonalnie] Przedstaw źródło użytych w warsztacie materiałów (Tactical Tech.)

• Poinformuj uczestników o planie warsztatu.

• Zaprezentuj wszystkie materiały, które zostaną wykorzystane podczas warsztatu.
• Jeśli warsztat prowadzony jest online, zaprezentuj pokrótce współdzielone materiały/narzędzia, z których będą korzystali uczestnicy (np. cyfrowe tablice, foldery/pliki w chmurze, itp.).

• Zasugeruj podstawowe zasady, które będą obowiązywały podczas trwania warsztatu, odnoszące się między innymi do: wzajemnego szacunku, bezpiecznej przestrzeni do dzielenia się doświadczeniami i zadawania pytań, zasad równości. Podkreśl, że „nie ma głupich pytań”, „a każdy jest ekspertem w swoim kontekście”.

  • Poinformuj lub przypomnij uczestnikom, że nie powinni udostępniać szkodliwych lub drastycznych materiałów pozostałym osobom, jeśli te nie wyrażą wcześniej zgody. Jest to szczególnie istotne podczas omawiania śledztw i związanych z nimi dowodów, które mogą wpłynąć negatywnie na samopoczucie uczestników.
  • Konkretne wskazówki na temat ustalania podstawowych zasad dostępne są w Poradniku moderatora, sekcja „Prowadzenie warsztatu”.

Narzędzia / Materiały

• Warsztat online: współdzielona tablica (na przykład Mural, Miro, itp.).
• Warsztat offline: tablica suchościeralna lub duże kartki papieru, długopisy, kartki samoprzylepne, stoły/przestrzenie do ćwiczeń grupowych (jeśli dostępne).
• Szablony ćwiczeń: Badanie nieznanego – sekcja „Przykładowe śledztwo lub badanie, które przeprowadziłeś / chcesz przeprowadzić”.

Instrukcje

• Ułatw szybką prezentację uczestnikom warsztatu, zadając im kilka pytań dotyczących ich osoby, wykonywanej przez nich pracy, oczekiwań, jakie mają odnośnie warsztatu.

• Poproś uczestników (sam też możesz wziąć udział w tej części ćwiczenia), żeby podali jedno śledztwo/badanie, które przeprowadzili lub planują/chcą przeprowadzić, poruszając temat lub kontekst dotąd im nieznany.

  • [Opcjonalnie, jeśli dysponujesz odpowiednim czasem] Uczestnicy mogą wymienić trudności i problemy, które spodziewają się napotkać, a także metody, których dotąd jeszcze nie używali..
  • W zależności od liczby uczestników to ćwiczenie może być przeprowadzone w jednej grupie lub w mniejszych grupach liczących od 3 do 5 osób (10 minut). Każda z grup sporządza wówczas notatki i dzieli się pokrótce wnioskami z pozostałymi uczestnikami.

• Korzystając z szablonów, współdzielonej tablicy lub tablicy suchościeralnej/kartek papieru, uczestnicy sporządzą listy przykładów i (opcjonalnie) odnoszących się do nich wyzwań.

  • Listy te posłużą jako tematy dyskusji i przykłady wykorzystywane w trakcie trwania warsztatu, a jednocześnie pozwolą uczestnikom porównać ich początkowe prace z wysnutymi po zakończeniu warsztatu wnioskami.

Fragmenty dociekliwego umysłu (1 godzina)

Narzędzia / Materiały

• Prezentacja (slajdy lub inne materiały) przygotowana wcześniej na podstawie wymienionych poniżej materiałów.

Instrukcje

Przygotuj i zrób krótką prezentację, skupiając się na następujących punktach:

• Codzienne rutynowe czynności – przedstaw śledczego, badacza, dziennikarza jako „aktora”, który na wielu polach uczestniczy w wymianach informacji oraz danych.

• Zbieranie informacji – przedstaw śledczego, badacza, dziennikarza jako osobę, która zapobiegawczo zbiera informacje dostępne zarówno powszechnie jak i te objęte tajemnicą, a także zeznania i relacje. Wymień najczęściej wykorzystywane metody oraz najczęściej zbierane rodzaje informacji/danych. Możesz je ująć w następujące kategorie (lub udostępnić krótką listę, którą uczestnicy rozwiną w następnym ćwiczeniu):

  • Główne metody i rutynowe czynności: od określonych technik badawczych po bardziej ogólne czynności takie jak:

    • Metody badań prowadzonych w sieci (stacjonarnie): wyszukiwanie zaawansowane, weryfikacja grafik, crowdsourcing danych poprzez media społecznościowe, itp.
    • Metody badań polowych: wywiady, zbieranie próbek środowiskowych, nagrywanie dowodów, itp.
    • Metody zbierania informacji pochodzących z ogólnodostępnych źródeł (OSINT).
    • Archiwizowanie materiałów (online, offline): metody, dobre praktyki.
    • Zbieranie danych: metody, nawyki.
    • Structuring, indexing data and organizing data repositories: methods, good practices
    • Rutynowe czynności pobudzające do działania: wypicie kawy, bieganie, czytanie książek niezwiązanych z pracą, itp.

  • Dane i informacje zbierane poprzez zastosowanie tych metod mogą być szczegółowe lub ogólne (od zapisanych na kartce notatek po konkretne formaty danych):

    • Nagrania audio i video
    • Zestawy danych
    • Posty zamieszczane w mediach społecznościowych
    • Artykuły informacyjne
    • Badania specjalistyczne
    • Kontakty do źródeł informacji, itd.

• Posłuż się anegdotą lub paradygmatem (najlepiej z własnego doświadczenia), aby opisać, jak dochodzi do „zagracenia” w postaci nagromadzenia niewykorzystanych informacji (zakładki i uwagi w książkach, zrzuty ekranu, notatki, artykuły pobrane z internetu, itp.).

• Ocena ryzyka i dbanie o bezpieczeństwo - Wymień je jako kluczowe elementy i podkreśl, że każdy kontekst i każda metodologia badawcza wywierają wpływ na bezpieczeństwo śledczego, jego źródeł informacji a także zbieranych danych.

  • Ocena ryzyka i dbanie o bezpieczeństwo są szczególnie istotne podczas prowadzenia śledztwa dotyczącego nieznanego zagadnienia.

• [opcjonalnie] Zachęć uczestników, żeby uzupełnili twoją listę, zadając im następujące pytania:

• „Jak zbieracie informacje?”

• „Nad czym się przede wszystkim zastanawiacie, badając nieznany sobie temat lub kontekst?”

Narzędzia / Materiały

• Szablony ćwiczeń: Badanie nieznanego – sekcja „Ćwiczenie indywidualne: Zastanów się nad własnymi rutynowymi czynnościami”.
• Notatki z ćwiczenia dotyczącego „nieznanych zagadnień i problemów” z sekcji „Wstęp dla uczestników”, które posłużą do porównywania i sprawdzania.
• Warsztat online: współdzielona tablica (na przykład Mural, Miro, itp.), ta sama, którą użyto w sekcji „Wstęp dla uczestników”.
• Warsztat offline: tablica suchościeralna lub duże kartki papieru, długopisy, kartki samoprzylepne.

Instrukcje

[10 minut] Zadanie

• Poproś uczestników, żeby zastanowili się indywidualnie nad swoją pracą i uzupełnili następujące punkty zamieszczone na liście:

  • Najważniejsze metody, z jakich korzystasz, i rutynowe czynności, które wykonujesz najczęściej podczas swojej pracy

    • uczestnicy mogą skorzystać z otrzymanej wcześniej listy i dodać do niej metody / techniki oraz strategie, którymi się najczęściej posługują, zaczynając od ogólnych i przechodząc do bardziej szczegółowych.

  • Rodzaje danych i informacji pozyskiwanych dzięki tym metodom

    • analogicznie, od ogólnych do szczegółowych .

[5 minut] Podsumowanie

• Poproś ochotników, aby zaprezentowali swoje listy pozostałym uczestnikom.

Narzędzia / Materiały

• Prezentacja (slajdy lub inne materiały) przygotowana wcześniej na podstawie wymienionych poniżej materiałów.

Instrukcje

Przygotuj i zrób krótką prezentację, skupiając się na następujących punktach:

• Dostosowywanie istniejącego „przybornika” do nowych tematów, kontekstów, problemów:

  • Wprowadź pojęcie „przybornika” – w tym kontekście jest to szeroki zestaw różnych narzędzi badawczych, platform informacyjnych i komunikacyjnych, informacji / danych potrzebnych do prowadzenia śledztwa. Na przykład, nasz „podręcznik” może zawierać:

    • poradniki and podręczniki (w wersji drukowanej i cyfrowej) w różnych językach dotyczące tematów, technik i narzędzi, jakich używamy.
    • oprogramowanie (open source lub zastrzeżone prawnie) wykorzystywane do analizowania, pisania, przechowywania informacji na naszych urządzeniach.
    • narzędzia internetowe wykorzystywane do pobieranie materiałów tylko z jednej platformy (np. programy do pobierania danych z mediów społecznościowych, narzędzia do współdzielenia plików).
    • publiczne lub komercyjne źródła danych (np., rejestry firm, ewidencje gruntów, statystyki, mapy, itp.) udostępniane w różnych krajach.
    • cyfrowe narzędzia ochrony i powiązane z nimi narzędzia do komunikacji i przechowywania danych, które mogą się różnić w zależności od kontekstów, itp.
    • sposoby dostępu do publicznych informacji z określonych miejsc/krajów, które mogą się różnić z powodów prawnych i/lub warunków politycznych (np., unijne Rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO)).

  • Zaznacz, że nasze „przyborniki” muszą być - dosłownie i w przenośni - przetłumaczone, dostosowane i rozbudowane tak, aby odpowiadały potrzebom prowadzonego śledztwa w zależności od czasowych i geograficznych kontekstów, używanych formatów (od druku do materiałów cyfrowych), języków, tematów, wymogów bezpieczeństwa, itd.

• Nawiązywanie kontaktów z nowymi osobami, instytucjami i innymi źródłami informacji:

  • Podaj przykłady ilustrujące, w jaki sposób różnorodne źródła i repozytoria informacji mogą zostać wykorzystane do zwiększenia możliwości prowadzenia śledztwa, i jak je włączyć do bieżącego przepływu informacji.

    • Na przykład, opowiedz o śledztwie lub projekcie badawczym, w trakcie którego dziennikarz/badacz skontaktował się poprzez internetowe forum z grupą ekspertów, aby zapytać ich o określone zagadnienie, lub skonsultował się z członkami społeczności (sieciowej lub realnej, np. towarzystwo miłośników kolei, klub szachowy w małym mieście, forum naukowców zajmujących się ochroną środowiska, itp.).

• Włącz uczestników do dyskusji, zadając im następujące pytanie:

  • „W jakich okolicznościach musieliście zmienić lub dostosować swoje „przyborniki” do nowych tematów lub kontkstów?”

    • Ta dyskusja ułatwi przejście do następnego ćwiczenia.

Narzędzia / Materiały

• Szablony ćwiczeń: Badanie nieznanego – sekcja „Wizualizacja dostosowania i potencjału”.
• Notatki i współdzielone pliki/tablice z poprzednich ćwiczeń, które posłużą do porównywania i sprawdzania.
• Warsztat online: współdzielona tablica ułatwiająca współpracę (na przykład Mural, Miro, itp.).
• Warsztat offline: tablica suchościeralna lub duże kartki papieru, długopisy, kartki samoprzylepne.

Instrukcje

[10 minut]

Poproś uczestników, żeby zastanowili się indywidualnie nad swoją pracą i uzupełnili następujące punkty zamieszczone na liście:

1. Dotychczas używane przez nich przyborniki, które byłyby niewystarczające do prowadzenia badań w nowych/różnych kontekstach, przy innym przepływie informacji, nad nowymi zagadnieniami. W odpowiedziach powinny pojawić się kwestie językowe a także techniczne (i inne) cechy używanych „przyborników”.

   • Na przykład, nowe śledztwo wymaga dostępu do konkretnego spisu firm zarejestrowanych na Seszelach. Spis ten, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie jest dostępny dla ogółu, także dla dziennikarzy.

2. Społeczności i ważne osoby, z którymi należałoby się skontaktować, ale których nie znamy, lub do których dostęp jest utrudniony (z różnych przyczyn).

   • Na przykład, nowe śledztwo na temat oszust wyborczych popełnianych w Wenezueli wymaga skontaktowania się z członkami Komisji Wyborczej, co jest niebezpieczne zarówno dla potencjalnych źródeł informacji, jak i dla dziennikarza.

[15 minut] Podsumowanie i dyskusja

• Omów odpowiedzi udzielone przez uczestników:

  • zacznij od omówienia informacji na temat przyborników, a następnie przejdź do społeczności i ważnych osób.

• Skomentuj ciekawe odpowiedzi i zachęć uczestników, aby wymienili i przedyskutowali najważniejsze wyzwania.

• Poprowadź dyskusję i udziel informacji zwrotnej.

• [opcjonalnie, jeśli dysponujesz odpowiednim czasem] Poproś dwóch ochotników (po jednym do każdej z omawianych kwestii), aby sklasyfikowali i pogrupowali podobne odpowiedzi, zaznaczając jednocześnie pokrywające się ze sobą elementy przyborników i społeczności, jeśli takie wystąpiły.

- Sugerujemy zarządzenie przerwy (jeśli nie było jej przed tym ćwiczeniem) -

Nieznane w naszym zasięgu (1 godzina i 50 minut)

Narzędzia / Materiały

• Szablony ćwiczeń: Badanie nieznanego – sekcja „Wybierz i wykorzystaj studium przypadku”.
• Warsztat online: współdzielona tablica ułatwiająca współpracę (na przykład Mural, Miro, itp.); lub współdzielone (umieszczone w chmurze) slajdy/pliki Word do prezentacji; wirtualne break-out roomy.
• Warsztat offline: tablica suchościeralna / duże kartki papieru, długopisy, kartki samoprzylepne; lub współdzielone narzędzie do przygotowania prezentacji (jak powyżej); oddzielne stoły lub przestrzenie do pracy grupowej.

Instrukcje

• Podziel uczestników na mniejsze grupy liczące od 3 do 5 osób i udziel im następujących wskazówek wraz z informacjami na temat czasu trwania ćwiczenia:

[10 minut] – Studium przypadku i pytania badawcze

• Każda grupa wybierze jeden przypadek / temat z notatek sporządzonych podczas ćwiczenia na przełamywanie lodów. Jeśli przewidujesz, że będzie to trwało zbyt długo, możesz przydzielić grupom tematy sam.

  • Zadaniem grup będzie określenie potencjału badawczego dla wybranego/otrzymanego zagadnienia.
  • Przypomnij uczestnikom, że powinni omawiać tylko projekty, którymi chcą podzielić się z innymi osobami, i pomijać informacje stanowiące zagrożenie dla bezpieczeństwa, poufności lub stwarzające konflikt interesów dla pozostałych uczestników warsztatu.

• Każda grupa powinna postawić przynajmniej jedno kluczowe pytanie badawcze odnoszące się do wybranego przypadku/zagadnienia, na które chciałaby uzyskać odpowiedź.

  • Postawienie dwóch różnych pytań badawczych odnoszących się do tego samego tematu może pomóc w zilustrowaniu, w jaki sposób nachodzą na siebie metodologie i narzędzia wykorzystywane do badania różnych elementów zagadnienia.

[20 minut] – Strategia

• Po sformułowaniu pytania (pytań) każda z grup przygotuje trzyminutową prezentację i przedstawi w następnej sekcji warsztatu różne sposoby udzielania odpowiedzi na pytanie badawcze.

• Wskazówki do zadania:

  • Uczestnicy powinni nakreślić strategię udzielania odpowiedzi na pytanie badawcze – metody badawcze, plan pozyskiwania informacji/danych, kontakt ze źródłami, itp. – a nie odpowiadać na postawione pytanie. Ten element zależy w dużym stopniu od wybranych przez grupy zagadnień.
  • Uczestnicy powinni zastanowić się nad wyzwaniami, które wiążą się z obraną strategią oraz tym, jak się do nich odniosą.
  • Uczestnicy powinni zastanowić się nad zagrożeniami dla bezpieczeństwa i środkami zapobiegawczymi, które mogą być potrzebne przy badaniu określonych zagadnień.
  • Grupy mają pełną dowolność w wyborze stylu, formatu i narzędzi dla swojej prezentacji; np. Powerpoint, dyskusja, sesja pytań i odpowiedzi, wywiad, itd.

• Dołącz na krótką chwilę do każdej z grup, aby sprawdzić czynione przez nie postępy, a także wyjaśnić wątpliwości członków i odpowiedzieć na ich pytania.

[5 minut] Podsumowanie

• Po zakończeniu ćwiczenia poproś jedną osobę z każdej grupy, aby opisała pokrótce najciekawszy element wykonywanego zadania. Czy nauczyli się czegoś nowego?
• Uczestnicy zaprezentują swoje odpowiedzi w następnej sesji.

Instrukcje

• Nawiązując do ćwiczenia grupowego, poproś, żeby każdy uczestnik powiedział kogo poczęstowałby kawą”.
• Może to być hipotetyczna osoba posiadająca określoną wiedzą lub umiejętności, niekoniecznie ktoś konkretny.
• Na przykład: „Poczęstowałabym kawą kogoś, kto wie ode więcej na temat dzierżawienia ziemi w średniowieczu”; lub „Poczęstowałbym kawą kogoś, kto pokazałby im, jak przeprowadzać wywiady z ludźmi uciekającymi przed wojną”.

Narzędzie/Materiały

• Karty lub prezentacje stworzone przez uczestników w grupach w trakcie poprzedniego ćwiczenia.

[15 minut] Prezentacje grupowe

Instrukcje

• Poproś każdą grupę o wygłoszenie trwającej maksimum 3 minuty prezentacji dotyczącej tego, jak jej członkowie szukali odpowiedzi na wybrane przez siebie pytanie (pytania) badawcze.
• W zależności od liczby uczestników i grup możesz przydzielić na to ćwiczenie więcej czasu.

[5 minut] Podsumowanie

• Zapewnij informację zwrotną, komentując prezentacje i dodając własne uwagi.
• Zachęć uczestników do zadawania pytań i dzielenia się sugestiami odnoszącymi się do każdej prezentacji.

Instrukcje

• Przygotuj i zrób krótką prezentację, skupiając się na czterech kluczowych elementach lub składnikach, które należy rozpatrzyć przed rozpoczęciem śledztwa nieznanego zagadnienia:

  1. ludzie i społeczności związane z tematem.
  2. miejsca, kontekst geograficzny tematu.
  3. materiały audio-wizualne, dowody związane z tematem.
  4. dokumenty i inne źródła informacji związane z tematem (umowy, komunikaty prasowe, spisane oceny, listy przesyłanych wiadomości, itp.)

• Ustal schemat dla każdego elementu i przedstaw pokrótce przykłady, posiłkując się własnym doświadczeniem lub przypadkami omawianymi przez uczestników podczas ćwiczeń grupowych.

• Przygotuj slajdy lub wydrukuj karty podsumowujące cztery elementy oraz schematy, z których uczestnicy skorzystają podczas następnego ćwiczenia.

- Sugerowana przerwa —

Narzędzia / Materiały

• Szablony ćwiczeń: Badanie nieznanego – sekcja „Nieporuszona ziemia”.

• Warsztat online: współdzielona tablica ułatwiająca współpracę (na przykład Mural, Miro, itp.); lub współdzielone (umieszczone w chmurze) pliki Word do robienia notatek.

• Warsztat offline: tablica suchościeralna lub duże kartki papieru, długopisy, kartki samoprzylepne.

Instrukcje

[20 minut]

• Korzystając z efektów poprzednich ćwiczeń i prezentacji, zaproś wszystkich uczestników warsztatu do dyskusji na temat czterech „niezbędnych” elementów:

  1. ludzie i społeczności związane z tematem.
  2. miejsca, kontekst geograficzny tematu.
  3. materiały audio-wizualne, dowody związane z tematem.
  4. dokumenty i inne tekstowe źródła informacji lub materiały źródłowe.

• Omów elementy, poświęcając każdemu po 5 minut

• Wyznacz jednego uczestnika do moderowania dyskusji (4 łącznie), a sam zapisuj uwagi i przemyślenia uczestników, korzystając z tablicy lub współdzielonego pliku. Zbierz je w listy/tabele podobne do tych zamieszczonych w pliku z szablonami ćwiczeń.

• Pytania naprowadzające dla moderatorów dyskusji

  • Złe praktyki i dobre praktyki, a także ich skutki (Czy warto na nich polegać, a jeśli tak, to dlaczego?).
  • W jaki sposób przygotowujesz się do tego, by skutecznie nawiązać kontakt ze źródłem informacji w nowym kontekście?
  • W jakim momencie kończymy śledztwo? Gdzie kończy się „królicza nora”?

• Udziel dodatkowych wskazówek moderatorom i uczestnikom, jeśli zajdzie taka potrzeba.

[5 minut] Podsumowanie

• Poproś uczestników, żeby skomentowali przebieg dyskusji i zgłoszone uwagi. Czy nauczyli się czegoś nowego?

Narzędzia / Materiały

• Współdzielona tablica (online) / kartki (online i offline).
• Przygotowane wcześniej slajdy (lub inne materiały do prezentacji).

Instrukcje

Przygotuj i zrób krótką prezentację podsumowującą wcześniejszą dyskusję. Podkreśl w niej następujące punkty:

• Metodologie i wyniki ich stosowania zachodzą na siebie, a różne tematy można badać z określonym nastawieniem.

• Ludzie, lokalne organizacje i społeczności są często zbiorami zgormadzonej już wiedzy a także wytwórcami nowych informacji, zarówno obecnie jak i w przyszłości.

• „Jeden problem – wiele rozwiązań” lub “ „wiele problemów – jedno rozwiązanie” — określone metody mogą pomóc z rozwiązaniu większej liczby problemów, inne zadziałają tylko w przypadku konkretnego problemu i kontekstu.

• Wykorzystaj wcześniejsze ćwiczenia, by pokazać uczestnikom, w jaki sposób przestrzenie wymiany, online i offline, promują znaczenie danych wejściowych oraz strukturyzowania informacji.

• Po pierwsze, bezpieczeństwo! - przypomnij uczestnikom, że ocena ryzyka i dbanie o bezpieczeństwo są kluczowe dla przebiegu śledztwa, zwłaszcza gdy porusza się „nieznany” temat.

  • Ludzie, organizacje i społeczności są cennym źródłem wiedzy na temat istniejących zagrożeń, a niekiedy sami narażeni są na poważne niebezpieczeństwo.
  • Podkreśl, że „ryzyko jest przenoszone” i zagrożenie, z jakim mierzy się śledczy, może objąć jego współpracowników oraz źródła informacji, i vice versa.
  • Zapoznaj się z warsztatami Po pierwsze, bezpieczeństwo oraz Zarządzanie ryzykiem, a także naszym poradnikiem „Po pierwsze, bezpieczeństwo”, gdzie znajdziesz dalsze wskazówki na temat bezpieczeństwa.
  • Udostępnij uczestnikom poradnik „Po pierwsze, bezpieczeństwo” oraz artykuł Ocena ryzyka, podsumowując omawiany temat.

Zakończenie (15 minut)

Narzędzia/Materiały

• Współdzielony blok rysunkowy / slajdy / tablica (online)
• Tablica suchościeralna / flip-chart, kartki samoprzylepne, markery (offline)

Instrukcje

• Stwórz plakat idealnej społeczności:

  • „Stwórzmy obraz społeczności złożonej z osób, które pomagają w prowadzeniu naszych śledztw”

• Zachęć uczestników, żeby podawali hasła lub rysowali symbole opisujące tę idealną/teoretyczną społeczność na pustej tablicy (online / offline).

• Końcowy rezultat można pobrać z sieci / sfotografować i zabrać ze sobą na pamiątkę.

Narzędzia/Materiały:

• (opcjonalnie) Współdzielona tablica (online) lub tablica suchościeralna (offline) / karty z poprzednich ćwiczeń.

Instrukcje

• Zakończ warsztat i streść poruszane zagadnienia, wspominając o treściach stworzonych podczas indywidualnych i grupowych ćwiczeń.
• Zachęć uczestników do zadawania pytań lub udziel im ostatnich wskazówek.

• Podsumuj pokrótce przebieg warsztatu. Niech każdy uczestnik wymieni:

  • jeden element warsztatu, który uznał za bardzo dobry.
  • jeden element warsztatu, który wymaga poprawy.
• Udostępnij uczestnikom stosowne dane kontaktowe i inne istotne szczegóły.

Skontaktuj się z nami

Zapraszamy do skontaktowania się z nami poprzez Exposing the Invisible, jeśli:

• macie jakiekolwiek pytania odnośnie tego warsztatu oraz porad dla moderatorów,
• korzystacie z tego planu warsztatu i chcecie podzielić się z nami własnymi przemyśleniami na jego temat oraz sugestiami, które mogą pomóc w jego ulepszeniu,
• dostosowujecie ten plan warsztatu do określonych, specyficznych kontekstów i chcecie się z nami podzielić rezultatami,
• chcecie zasugerować nam nowe ćwiczenia, macie nowe rady lub przykłady, które moglibyśmy dołączyć do tego planu warsztatu,
• chcecie podzielić się z nami własnym doświadczeniem oraz wiedzą i pomóc nam w opracowywaniu i testowaniu nowych warsztatów.

Kontakt: eti@tacticaltech.org (GPG Key / fingerprint: BD30 C622 D030 FCF1 38EC C26D DD04 627E 1411 0C02).

Autorzy i licencje

CC BY-SA 4.0

Ten tekst został wyprodukowany przez projekt Exposing the Invisible Tactical Tech's i zarejestrowany na licencji Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International license

• Autor warsztatu: Phevos Simeonidis
• Projekt szkoleniowy: A. Hayder, Laura Ranca
• Redakcja i treść: Christy Lange, Laura Ranca
• Projekt graficzny: Yiorgos Bagakis
• Opracowanie strony internetowej: Laurent Dellere, Saqib Sohail
• Koordynacja projektów i nadzór: Christy Lange, Laura Ranca, Lieke Ploeger, Marek Tuszynski, Safa Ghnaim, Wael Eskandar

To narzędzie zostało opracowane jako część Collaborative and Investigative Journalism Initiative (CIJI), współfinansowanego przez Komisję Europejską w ramach projektu pilotażowanego: "Supporting investigative journalism and media freedom in the EU" (DG CONNECT).

Ten tekst odzwierciedla poglądy autora i Komisja nie odpowiada za wykorzystanie informacji w nim zawartych.