Współpraca istotą śledztwa: Co zrobić, być się udała

Warsztat ma za zadanie zaznajomić uczestników z praktycznymi sposobami na znalezienie przestrzeni do współpracy, a także z tym, jak rozpoznawać i radzić sobie z takimi kluczowymi aspektami współpracy jak etyka, motywacja, kontekst, doświadczenia, cele itd. Poprzez rozmaite ćwiczenia uczestnicy uświadomią sobie i nauczą się radzić sobie z sytuacjami, w których za sprawą wielorakich powodów i różnic współpraca między ludźmi może być trudna, aby zrozumieć kolektywne metody pozwalające zespołowi poczynić optymalny wkład w prowadzony projekt.

Zajęcia edukacyjne

Rozpoczęcie (15 minut)

Instrukcja

• Skup na sobie uwagę odbiorców pytaniem lub komentarzem dotyczącym istotnego tematu, obrazka itp.

• Przedstaw się i zaprezentuj cele warsztatu.

• Opcjonalnie: Wspomnij źródło materiałów wykorzystywanych podczas warsztatu (Tactical Tech).

• Wymień linki i materiały, do których uczestnicy zyskają dostęp na koniec zajęć.

• Zasugeruj podstawowe zasady funkcjonowania podczas warsztatu. Spytaj uczestników, czy chcieliby coś w twoich sugestiach zmienić bądź też zaproponować inne zasady. Upewnij się, że wszyscy rozumieją i akceptują podstawowe zasady zajęć. Konretne propozycje dotyczące podstawowych zasad obowiązujących na warsztatach znajdziesz pod tym linkiem: Przewodnik Prowadzącego ETI w dziale "Prowadzenie warsztatów".

Instrukcje

• Zaaranżuj szybką rundę prezentacji ze strony uczestników, prosząc ich, by odpowiedzieli na kilka pytań (opowiedzieli coś) o nich samych, o ich pracy i oczekiwaniach wobec warsztatów itd.

• Możesz też w ramach przełamywania lodów zaproponować ćwiczenie, które obudzi w uczestnikach kreatywność i zachęci ich do interakcji między sobą poprzez rysowanie odpowiedzi czy pomysłów na wirtualnej tablicy - badź też, jeśli zajęcia odbywają się offline, do tego, by wstali i wykonali określoną czynność.Zainspiruj się propozycjami w Przewodniku Prowadzącego ETI.

Stwarzanie warunków do współpracy (1 godzina)

Cele:

• Uczestnicy starają się znaleźć umożliwiający im wspólną pracę/śledztwo w ramach zespołu wspólny język na podstawie łączących ich zasad etycznych, motywacji, doświadczeń oraz celów.

• Ćwiczenie pomoże też wydobyć na jaw ewentualne powody i różnice, jakie mogłyby utrudnić im współpracę.

• Członkowie zespołów powinni mieć możliwość zakomunikowania, że z jakiegoś powodu nie będą w stanie ze sobą współpracować. Pomoże to wyklarować niepodlegające negocjacjom różnice, których nie byliby w stanie przezwyciężyć, a także przygotuje ich do tego, by potrafili odmówić, co nie zawsze jest proste.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Znajdowanie wspólnego języka" (online bądź wydruk).
• Udostępniona przestrzeń w chmurze z plikami umożliwiającymi edycję bądź wirtualna tablica z szablonami: Miro, Mural itp. (jeżeli zajęcia prowadzone są online).
• Wirtualne podgrupy (breakout rooms) (w przypadku warsztatu online) bądź odrębne części pomieszczenia/stoły (warsztaty offline)* Kartki papieru, karteczki post-it, długopisy (warsztaty offline).

Instrukcje

• Podziel uczestników na mniejsze zepoły liczące od 3 do 5 osób.

• W każdym zespole wyznacz osobę odpowiedzialną za prowadzenie notatek oraz tę, która będzie prezentować efekty prac; przy okazji kolejnych ćwiczeń role te powinny podlegać rotacji.

[15 minut]

Praca grupowa:

• Każda osoba w zespole wymienia przed innymi uczestnikami:

  • trzy ważne dla siebie zasady etyczne prowadzenia śledztwa/dociekań
  • trzy metody śledcze/badawcze, które chciałyby zastosować
  • trzy projekty śledcze/badawcze, jakie zrealizowały w przeszłości (jeśli ktoś dopiero zaczyna działalność w tym charakterze, niech opowie o innych dotychczasowych projektach)
  • trzy rezultaty, jakie mają nadzieję osiągnąć jako dziennikarze śledczy/badacze.

• Wyznaczona osoba odpowiedzialna za notowanie spisuje odpowiedzi.

• W oparciu o wymienione priorytety i doświadczenia poszczególnych osób zespół decyduje, czy jest w stanie wypracować wspólny język.

[15 minut] Podsumowanie

• Poproś reprezentanta każdego z zespołów, by w maksymalnie 2 minuty podsumował ich wypowiedzi, skupiając się na:

  • Konkluzji zespołu: czy są w stanie współpracować jako zespół śledczy, czy to niemożliwe?
  • Jeżeli są, to jakie czynniki przywiodły ich do wyciągnięcia takiego wniosku?
  • Jeżeli nie są, to jakie powody uniemożliwiają im współpracę w ramach zespołu?

• Podsumuj ćwiczenie i zależnie od potrzeby przedstaw własne obserwacje i poprowadź dyskusję pomiędzy grupami.

Cel:

• Zwrócić uwagę na indywidualne potrzeby i zrozumieć wspólne metody, które umożliwiłyby zespołom dołożyć się do projektu najlepiej, jak tylko potrafią.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Porozumienie o współpracy i kodeks postępowania" (online bądź wydruk).
• To samo, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

Przygotuj i udostępnij slajd bądź zawczasu wypełnioną planszę na tablicę typu flipchart (w przypadku warsztatu offline) z następującymi szczegółami dotyczącymi Porozumienia o Współpracy lub też Kodeksu Postępowania (slajd czy plansza powinny być widoczne przez cały czas trwania ćwiczenia):

• Porozumienie o Współpracy obejmuje podjęte w gronie zespołu postanowienia w takich kwestiach jak:

  • sposoby podejmowania decyzji
  • etyka
  • częstość komunikacji i spotkań
  • zasady komnikacji - zero krzyku/wyzwisk/przerywania innym osobom w trakcie ich wypowiedzi itd.
  • kwestie kategoryczne – sprzeciw wobec takich zjawisk jak seksizm, rasizm, arbitralnie podejmowane decyzje itp.
  • pożądany cel i skutki, jakie ma wywrzeć prowadzone śledztwo
  • radzenie sobie z kryzysami - np. wspólne posiedzenia w celu zrozumienia istoty problemu, powodów jego wystąpienia oraz sposobu na jego rozwiązanie bez przerzucania się winą
  • bezpieczeństwo - dzielenie się ryzykiem nadawanie indwidualnemu i wspólnemu bezpieczeństwu pierwszeństwa przed choćby zbieraniem materiałów dowodowych itd.
  • wszelkie dodatkowe czynniki, które pomogą każdemu z uczestników poczynić optymalny wkład w projekt, od respektowania przerw weekendowych po osobiste konsultacje.

• Poproś uczestników, by powrócili do swoich zespołów (tych samych, co wcześniej)

[20 minut]

Praca w grupach:

• Omówcie warunki, jakie stwarzałyby idealne środowisko pracy dla zespołu.

• Może to oznaczać zarówno preferencje indywidualne, jak i kwestie dotyczące całej grupy.

  • Na przykład w ramach indywidualnych preferencji może pojawić się postulat, by każdy dzień pracy kończył się o godzinie 18:00 czasu środkowoeuropejskiego. Po tym, jak każdy członek zespołu wskaże optymalne dla siebie godziny pracy, grupa może wypracować wspólny rozkład zajęć, który pasowałby każdemu, bez względu na to, czy pracują obok siebie, czy też zdalnie.

• Zaproponujcie Porozumienie o Współpracy, które uwzględniałoby decyzje zespołu na temat wyżej wymienionych kwestii, a także innych spraw, które mogą się pojawić w trakcie. - Zespoły mogą posłużyć się udostępnionym szablonem bądź też wypracować własny.

• Każdy członek zespołu powinien zastanowić się nad kwestiami dla siebie kategorycznymi i bez wahania podzielić się wnioskami z resztą.

• Zespół wypisuje wszystkie warunki i elementy zbiorowego porozumienia o współpracy na dużej kartce, wirtualnej tablicy, w dokumencie umieszczonym w chmurze itp.

[10 minut]

• Przedstawiciel każdego zespołu w ciągu minuty podsumowuje główne wnioski, prezentując je pozostałym uczestnikom warsztatu.

• Jeśli warsztat prowadzony jest na miejscu/offline, arkusze można zawiesić na ścianie, tak aby uczestnicy mogli zapoznać się z materiałami pozostałych zespołów podczas przechadzki po sali (ćwiczenie w formie "zwiedzania galerii").

• Podsumuj ćwiczenie, przedstaw obserwacje lub też zachęć do dyskusji.

Współpraca przy śledztwie (1 godzina 40 minut)

Cel: Zrozumieć wagę i znaczenie śledztwa i sporządzić ogólny plan działania i finansowania.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Planowanie wspólnego projektu" (online bądź wydruk).
• Te same, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

[20 minut]

• Poproś uczestników, aby powrócili do swoich zespołów (tych samych, co przy poprzednim ćwiczeniu).

Praca grupowa:

• Każdy zespół wybiera jeden temat śledztwa i rozrysowuje chronologiczny plan realizacji projektu, kładąc nacisk na jego główne kroki/etapy.

• Temat może mieć charakter hipotetyczny, ale może to być też konkretny przypadek, nad którym pracował wcześniej ktoś z zespołu (uwaga, by nie udostępniać szczegółów o charakterze poufnym!)

• W oparciu o wybrany temat każdy zespół odpowie na poniższe pytania:

  • Co stara się ujawnić śledztwo?
  • Dlaczego to śledztwo jest ważne?
  • Kto na nim skorzysta i w jaki sposób?
  • Jaki jest jego spodziewany rezultat?
  • Dlaczego ten zespół będzie najodpowiedniejszy do wdrożenia tego projektu? Na czym polegają indywidualne i zbiorowe atuty jego członków?
  • Jaki jest plan rozpowszechniania? W jakich formatach i na jakich platformach planuje się udostępnić rezultaty śledztwa?
  • Jeżeli przedtem nad danym tematem pracowali również inni, jakimi nowymi/nieopisanymi aspektami sprawy zajmie się teraz zespół?
  • Jak przedstawiają się logistyczne i finansowe potrzeby projektu?
  • Podsumowując - jakie główne aspekty uczyniłyby z tego projektu mocnego kandydata do otrzymania niezbędnych do jego realizacji funduszy?

[10 minut] Podsumowanie

• Przedstawiciel każdego z zespołów w maksymalnie 2 minuty podsumowuje tematy i odpowiedzi ustalone w ramach grupy.

• Podsumuj ćwiczenie, przedstaw obserwacje i zaproś do dyskusji.

Cel:

• Zrozumienie i wykorzystanie unikalnych umiejętności i doświadczeń każdego członka zespołu oraz zidentyfikowanie innych umiejętności, których zespół być może będzie musiał szukać poza swoim gronem.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Różnorodne umiejętności i ich zróżnicowany wpływ na projekt" (online albo wydruk).
• Te same, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

• Poproś uczestników, aby powrócili do swoich zespołów (tych samych, co przy poprzednim ćwiczeniu).

• Zachęć członków zespołów do wybrania spośród siebie mediatora i osoby prowadzącej notatki - najlepiej będzie, jeśli w tej drugiej roli przy każdym ćwiczeniu ktos się będzie zmieniał.

Praca grupowa:

[15 minut]

• W ramach zespołów uczestnicy przez minutę indywidualnie zastanawiają się nad własnymi zdolnościami i ograniczeniami oraz nad tym, jak wykorzystać własne umiejętności i doświadczenie.

• Następnie każdy uczestnik otrzymuje 2 minuty, aby zaprezentować/spisać swoje umiejętności i zdolności związane ze śledztwem, jak choćby:

  • związane z tematem dotychczasowe doświadczenie zawodowe, obszary zainteresowania, znajomość języków itd.
  • jedną umiejętność, co do której czują się najpewniej, i to, jak ich zdaniem mogą wykorzystać ją dla dobra śledztwa (na przykład grafik może zaproponować sporządzenie serii rysunków, które mogłyby posłużyć do zaprezentowania podsumowania śledztwa).

• Osoba odpowiedzialna za notatki oraz mediator prowadzą zapiski i pilnują upływu czasu.

• Kiedy wszyscy już opowiedza o swoich umiejętnościach, notujący lub mediator mogą odczytać listę umiejętności i doświadczeń, kładąc nacisk na elementy najprzydatniejsze w śledztwie.

[10 minut]

• Wciąż w ramach zespołów uczestnicy spisują i rozdzielają między siebie role do wypełnienia przy realizacji wspólnego projektu.

• Na przykład jeśli zespół liczy cztery osoby, poza prowadzeniem dociekań mogliby podzielić się zadaniami następująco (lista nie wyczerpuje możliwości):

  • koordynacja zarządzania projektem, harmonogramu oraz komunikacji z innymi organizacjami, sponsorami itd.;
  • wynajdywanie i koordynacja wszelkich narzędzi i wiedzy potrzebnych zespołowi do ukończenia śledztwa, na przykład: narzędzi weryfikacyjnych, technik i narzędzi wizualizacji danych, asystentów dydaktycznych, dodatkowych szkoleń;
  • zarządzanie wszystkimi danymi zbieranymi przez badaczy, co obejmuje gromadzenie, indeksowanie, czyszczenie danych i ich udostępnianie w ramach zespołu;
  • tworzenie i zarządzanie planem dystrybucji w celu rozpowszechnienia rezultatów śledztwa.

[5 minut]

• Każdy zespół stara się wyobrazić sobie zaawansowaną faze swojego śledztwa i przynajmniej jeden rodzaj umiejętności/wsparcia, jakim obecnie nie dysponują, a jaki może okazać się potrzebny.

  • Projekt, na przykład, może wymagać pomocy kogoś z doświadczeniem w korzystaniu z systemu GPS i mapowania w śledztwie bądź też analizy i weryfikacji materiałów wideo..

[10 minut] Sprawozdanie

• Przedstawiciel każdego zespołu w maksymalnie 2 minut przedstawia innym poczynione ustalenia.
• Prowadzący warsztat dzieli się obserwacjami i zachęca do dyskusji.

Cel:

• Przygotować zespół do współpracy w sytuacji kryzysowej.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Wspólne radzenie sobie z wyzwaniami" (online bądź wydruk).
• Te same, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

• Zawczasu przygotuj zestaw kart (online lub wydrukowanych), na każdej z kart przedstawiając możliwe wyzwanie, z którym przyjdzie się zmierzyć zespołowi śledczemu. Oto przykłady:

  • Dotarliście do kluczowego etapu waszego projektu, tymczasem skończył wam się budżet.
  • Członek zespołu postanowił opuścić projekt.
  • Doprowadziliście śledztwo do końca, lecz media, z którymi nawiązaliście kontakt, nie chcą opublikować jego wyników.
  • Potężne grupy interesu metodą pogróżek pod adresem któregoś z członków zespołu chca was powstrzymać przed opublikowaniem wyników śledztwa.
  • Musisz porozumieć się z członkiem zespołu, lecz przez to, że znajduje się on na odludziu/w jego okolicy doszło do wyłączenia internetu itp., kontakt jest niemożliwy.
  • ...

• Poproś uczestników, by wrócili do swoich zespołów (tych samych, co wcześniej).

[15 minut]

• Każdy zespół wybiera kartę, omawia ją, a następnie dochodzi do porozumienia w kwestii metody postępowania wobec danej sytuacji.

[15 minut] Podsumowanie

• Następnie każdy zespół ma maksymalnie po 2 minuty na zaprezentowanie podjętych przez siebie decyzji pozostałym uczestnikom (prezentacja przed szerszym gronem odbiorców jest wartościowa, gdyż stwarza okazję, by wiele się od siebie nawzajem nauczyć).

• Prowadzący warsztat przedstawia obserwacje i zachęca do dyskusji.

Zespołowe zarządzanie ryzykiem (1 godzina i 30 minut)

Cel:

• Zidentyfikowanie rodzajów ryzyka, na jakie zespół może być narażony przed, w trakcie i po ukończeniu śledztwa.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Wspólna ocena ryzyka: A. / B. / C." (online bądź wydruk).
• Inne niezbędne narzędzia: takie same, jak przy poprzedniej sesji.
• Przygotowana zawczasu przez prowadzącego krótka prezentacja/slajdy z podsumowaniem głównych punktów dotyczących oceny ryzyka i zarządzania ryzykiem.

Instrukcje

• Poproś uczestników, aby powrócili do swoich zespołów (tych samych, co poprzednio).

[5 minut]

• Każdy zespół przy użyciu załączonego szablonu wypisuje na kartce papieru/w udostępnionym online pliku:

  • temat śledztwa
  • miejsca prowadzenia śledztwa
  • źródła / rozmówców
  • osoby / instytucje, na które mogą mieć wpływ wyniki śledztwa

[10 minut]

• Każdy członek zespołu wypisuje zagrożenia, na jakie może być osobiście narażony w trakcie prowadzenia śledztwa ze względu na swoją tożsamość, obecne bądź dawne powiązania, miejsce przebywania, stan zdrowia itp.

  • Na przykład osoba A, pochodząca z miejsca poza obszarem śledztwa, może wzbudzać podejrzenia jako ktoś obcy..

• Następnie każdy uczestnik przeczyta na głos swoją listę innym członkom zespołu.

[10 minut]

• Zespoły sporządzają kolejną listę, wymieniającą wszystkie inne możliwe zagrożenia.

• Należy wziąć pod uwagę zagrożenia wobec zespołu, jak również wobec wszystkich innych osób (źródeł/społeczności) związanych ze śledztwem.

Podsumowanie

[15 minut]

• Każdy zespół otrzymuje maksymalnie 2 minuty na przedstawienie listy zidentyfikowanych zagrożeń pozostałym uczestnikom.

• Podsumuj ćwiczenie, dzieląc się obserwacjami.

• Przygotuj i przedstaw krótką prezentację, w której podsumujesz istotne kwestie związane z ryzykiem:

  • zwróć uwagę na zagadnienie "dziedziczenia ryzyka", uświadamiając, że zagrożenia dotykające jednego członka zespołu bądź informatora wpływają na poziom zagrożenia i bezpieczeństwa całego zespołu śledczego - i vice versa;
  • zachęć uczestników do zastanowienia się nad zagrożeniami w kategoriach: emocjonalne, mentalne, fizyczne, prawne i logistyczne (np. przytłoczenie olbrzymim zbiorem danych do analizy) i znalezienia sposobu na uporanie się z każdym z nich z osobna, jak również wszystkimi zbiorczo;
  • dla zilustrowania swoich spostrzeżeń nawiąż do przykładów podawanych przez zespoły podczas ćwiczeń.

MATERIAŁY przydatne w prezentacji / dyskusji na temat zagrożeń i bezpieczeństwa:

• "Investigation is Collaboration: How to make it work" w pakiecie Exposing the Invisible
• "Risk Assessment Is a Mindset, Not a Checklist"
• "Away From Your Screen, Out in the Field" w pakiecie Exposing the Invisible
• "Safety First!" w pakiecie Exposing the Invisible

Cel:

• Przygotowanie się na najgorsze i na to, co nie do przewidzenia.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Wspólne stawianie czoła zagrożeniom" (online lub wydruk.)
• Inne niezbędne narzędzia: te same, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

• Poproś uczestników, aby powrócili do swoich zespołów (tych samych, co poprzednio).

[15 minut]

• W oparciu o wcześniej wypisane zagrożenia zespoły sporządzają listę zasobów koniecznych do uporania się ze wspomnianymi zagrożeniami.

• Mogą to być zasoby ludzkie bądź finansowe, mogą być powiązane z konkretnymi przedmiotami, umiejętnościami itd., na przykład:

  • w kwestii ryzyka prawnego może zaistnieć konieczność znalezienia prawnika (umiejętności / doświadczenie) oraz pieniędzy na jego opłacenie (zasoby finansowe)
  • w kwestii zagrożeń dla bezpieczeństwa cyfrowego może zaistnieć konieczność zatrudnienia etycznego hakera / kodera (umiejętności) oraz zakupienia dysku zewnętrznego (zasoby materialne / konkretny przedmiot)
  • jeżeli członek zespołu o unikalnych umiejętnościach postanowi wycofać się z projektu, może zaistnieć konieczność znalezienia zastępcy i zmiany podziału obowiązków (zasoby ludzkie, umiejętności).

Podsumowanie

[15 minut]

• Każdy zespół ma maksymalnie 2 minuty na przedstawienie pozostałym uczestnikom listy zidentyfikowanych zagrożeń.

• Prowadzący przedstawia obserwacje i zachęca do dyskusji.

Cel:

• Wykształcenie umiejętności bezpiecznego wydostania się z ryzykownych sytuacji.

Narzędzia / Materiały:

• "Szablony ćwiczeń" plik Word, sekcja "Plan ewakuacyjny" (online bądź wydruk).
• Inne niezbędne narzędzia: te same, co przy poprzedniej sesji.

Instrukcje

• Poproś uczestników, aby powrócili do swoich zespołów (tych samych, co poprzednio).

• Każdemu zespołowi możesz przypisać jeden lub kilka konkretnych scenariuszy zagrożeń spośród wcześniej wymienionych przykładów, możesz też pozwolić im na samodzielne dokonanie wyboru.

[10 minut]

• Każdy zespół sporządza plan wydostania się z niebezpiecznych sytuacji.

• Plan może zawierać takie elementy jak:

  • pytanie bezpieczeństwa, które członek zespołu mógłby zadać na odległość partnerom działającym w terenie, aby się upewnić, że nic im nie grozi, gdzie jedna odpowiedź oznaczałaby, że są bezpieczni, inna zaś, że są w zagrożeniu;
  • awaryjne kontakty na miejscu: nazwy, nazwiska i telefony, np. pogotowia / organizacji pozarządowych / kolegów;
  • awaryjny kontakt z rodziną: nazwiska i telefony;
  • strategię na wypadek, gdyby osoby wrogo nastawione domagały się / zażądały od członków zespołu wydania zgromadzonych dowodów – np. codzienne sporządzanie kopii zapasowej w bezpiecznym miejscu, aby nic w takiej sytuacji nie zostało utracone, zachowywanie informacji o miejscach i informatorach w zabezpieczonych chmurach danych na wypadek konieczności odtwarzania materiałów dowodowych od zera itp.;
  • strategię na wypadek, gdyby członkom zespołu groziła agresja fizyczna – środki transportu, z których powinni korzystać przy ewakuacji, nazwisko i numer telefonu kierowcy itd.

Podsumowanie

[10 minut]

• Każdy zespół otrzymuje maksymalnie 2 minuty na podzielenie się zidentyfikowanymi zagrożeniami z resztą uczestników.

• Prowadzący warsztat przedstawia obserwacje i zachęca do dyskusji, kładąc nacisk na elementy oceny ryzyka i zarządzania ryzykiem szczególnie warte zapamiętania.

Zamknięcie (15 minut)

Narzędzia/Materiały

• Udostępniona tablica wirtualna / slajdy (online)
• Tablica do rysowania / tablica typu flipchart, karteczki post-it, markery (offline)

Instrukcje

• Poproś uczestników, aby wykonali plakat z wnioskami, dzieląc się udostępnionej tablicy wirtualnej / tablicy do rysowania odpowiedziami na następujące pytanie:

  • Jakie najważniejsze wnioski wyciągasz z dzisiejszego warsztatu?

• Daj uczestnikom kilka minut na spisanie bądź narysowanie swoich przemyśleń, a następnie podzielenie się nimi z innymi.

Podsumowanie

• Zwróć uwagę na szczególnie istotne punkty wypisane na tablicach.

Narzędzia/Materiały: Niepotrzebne.

Instrukcje

• Zakończ warsztat i podsumuj jego elementy.

• Przeprowadź szybki przegląd sesji. Każdy z uczestników niech wskaże:

  • jedną rzecz z sesji, która wydała im się bardzo dobra, oraz
  • jedną rzecz, którą następnym razem należałoby udoskonalić

• Zachęć uczestników do zadania nurtujących ich wciąż pytań bądź też podzielenia się ostatnimi wskazówkami.

• Jeśli wyda się to użyteczne, podaj namiary na siebie, a także ewentualne informacje co do kontynuacji kontaktu.

Skontaktuj się z nami

Zapraszamy do skontaktowania się z nami poprzez Exposing the Invisible, jeśli:

• macie jakiekolwiek pytania odnośnie tego warsztatu oraz porad dla moderatorów,
• korzystacie z tego planu warsztatu i chcecie podzielić się z nami własnymi przemyśleniami na jego temat oraz sugestiami, które mogą pomóc w jego ulepszeniu,
• dostosowujecie ten plan warsztatu do określonych, specyficznych kontekstów i chcecie się z nami podzielić rezultatami,
• chcecie zasugerować nam nowe ćwiczenia, macie nowe rady lub przykłady, które moglibyśmy dołączyć do tego planu warsztatu,
• chcecie podzielić się z nami własnym doświadczeniem oraz wiedzą i pomóc nam w opracowywaniu i testowaniu nowych warsztatów.

Kontakt: eti@tacticaltech.org (GPG Key / fingerprint: BD30 C622 D030 FCF1 38EC C26D DD04 627E 1411 0C02).

Autorzy i licencje

CC BY-SA 4.0

Ten tekst został wyprodukowany przez projekt Exposing the Invisible Tactical Tech's i zarejestrowany na licencji Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International license

• Autorka warsztatu: Ankita Anand

• Projekt szkoleniowy: A. Hayder

• Redakcja i treść: Christy Lange, Laura Ranca, Wael Eskandar

• Projekt graficzny: Yiorgos Bagakis

• Opracowanie strony internetowej: Laurent Dellere, Saqib Sohail

• Koordynacja projektów i nadzór: Christy Lange, Laura Ranca, Lieke Ploeger, Marek Tuszynski, Safa Ghnaim, Wael Eskandar

To narzędzie zostało opracowane jako część Collaborative and Investigative Journalism Initiative (CIJI), współfinansowanego przez Komisję Europejską w ramach projektu pilotażowanego: "Supporting investigative journalism and media freedom in the EU" (DG CONNECT).

Ten tekst odzwierciedla poglądy autora i Komisja nie odpowiada za wykorzystanie informacji w nim zawartych.