Πώς να εντοπίσετε δίκτυα παραπληροφόρησης

Το εργαστήριο αυτό εισάγει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες στα βασικά στοιχεία των εκστρατειών διαδικτυακής παραπληροφόρησης και επιρροής, και τους βοηθά να αποκτήσουν μια μεθοδολογία για τον εντοπισμό, χαρτογράφηση και παρακολούθηση των δικτύων παραπληροφόρησης σε διάφορες γλώσσες και πλαίσια. Οι συμμετέχοντες θα μάθουν για τον πολυδιάστατο χαρακτήρα των εκστρατειών παραπληροφόρησης και επιρροής και ότι μια δικτυακή προσέγγιση (αναζήτηση συνδέσεων σε πολλαπλές πλατφόρμες) είναι απαραίτητη για τους ψηφιακούς ερευνητές προκειμένου να «αποκαλύψουν το αόρατο» πίσω από τις εκστρατείες παραπληροφόρησης.

Δραστηριότητες μάθησης

Άνοιγμα (20 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά:

• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας» (αρχείο excel για κατέβασμα)
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) Φύλλο παραδείγματος» (αρχείο excel για κατέβασμα)

Οδηγίες

• Τραβήξτε την προσοχή θέτοντας μια ερώτηση ή σχολιάζοντας ένα σχετικό θέμα, μια εικόνα κ.λπ.

• Παρουσιάστε τον εαυτό σας και τους στόχους του εργαστηρίου.

• Ενημερώστε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για το πρόγραμμα του εργαστηρίου.

• Παρουσιάστε το θέμα του εργαστηρίου και τη μεθοδολογία 4 βημάτων για τον εντοπισμό, χαρτογράφηση και παρακολούθηση των δικτύων παραπληροφόρησης.

• Δείξτε τα Φύλλα Δικτύων Παραπληροφόρησης (NoD) και εξηγήστε πώς θα χρησιμοποιηθούν.

• Προτείνετε βασικούς κανόνες για το εργαστήριο: πώς συμπεριφερόμαστε και πώς αντιδρούμε, σεβασμός προς τους άλλους κ.λπ. Στην περίπτωση που πραγματοποιήσετε μία εκτενέστερη εκδοχή του εργαστηρίου, μπορείτε επίσης να δουλέψετε πάνω σε μία Κοινή Συμφωνία ή σε έναν από κοινού συμφωνηθέντα Κώδικα Δεοντολογίας (δείτε ορισμένες συμβουλές στην ενότητα "Shared Agreements" του οδηγού Gender and Tech από Tactical Tech.)

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: Εργαλείο Quiz (Kahoot, Slido κ.λπ.)
• Για δια ζώσης: τυπωμένα φύλλα χαρτιού με το παρακάτω quiz / χαρτάκια post-it, στυλό, πίνακας, χαρτί flipchart.

Οδηγίες

[5 λεπτά] Οδηγίες

• Ξεκινήστε με έναν σύντομο γύρο γνωριμίας ζητώντας από τα άτομα που συμμετέχουν να απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις για τον εαυτό τους, τη δουλειά τους, τις προσδοκίες τους σχετικά με το εργαστήριο κ.λπ.

[5 λεπτά] Quiz

• Κάντε ένα διαδραστικό quiz με το Kahoot, το Slido ή άλλο εργαλείο της επιλογής σας, ζητώντας από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν στις ακόλουθες ερωτήσεις. - Στόχος του quiz δεν είναι να αξιολογήσει τις ικανότητες των συμμετεχόντων, αλλά να παρουσιάσει τα κύρια θέματα του εργαστηρίου με συμμετοχικό τρόπο.

1. Ποιο εργαλείο χρησιμοποιείτε αν θέλετε να μάθετε ποιος έχει κατοχυρώσει το domain https://sputniknews.com/?

   • CrowdTangle
   • Whoisology
   • BuzzSumo

2. Τι είναι ο ακόλουθος κώδικας "ca-pub-1234567891234567"?

   • Κώδικας Google AdSense
   • Διεύθυνση IP
   • Κώδικας Google Analytics
   • Κώδικας Facebook Pixel

3. Γνωρίζετε περιπτώσεις ερευνών που αποκάλυψαν δίκτυα παραπληροφόρησης/επιρροής στη χώρα/γλώσσα σας;

   • Ναι (Εάν ναι, μοιραστείτε το(α) κύριο(α) ευρήματα (τα) σε μία πρόταση.)
   • Όχι

[5 λεπτά] Απολογισμός

• Ζητήστε από μερικούς εθελοντές να μοιραστούν τις απαντήσεις τους στο quiz και να σχολιάσουν.
• Επιβεβαιώστε ή δώστε τις σωστές απαντήσεις στο quiz.

Πώς λειτουργούν οι εκστρατείες παραπληροφόρησης και επιρροής (40 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: υπολογιστής και λειτουργία κοινοποίησης οθόνης για παρουσιάσεις
• Για δια ζώσης: υπολογιστής και βιντεοπροβολέας
• Media Manipulation Casebook (για την προετοιμασία της συνεδρίας)

Οδηγίες

Προετοιμάστε μια παρουσίαση που να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

• Μελέτες περίπτωσης - Παρουσιάστε συνοπτικά ορισμένα παραδείγματα δημοσιογραφικών ερευνών που αποκαλύπτουν δίκτυα παραπληροφόρησης:

  • Δίκτυο ιταλικών αντιμεταναστευτικών ιστότοπων (BuzzFeed)
  • Δίκτυο φιλορωσικών ιστότοπων (Graphika, διάγραμμα σελ. 6)
  • Δίκτυο ιστοτόπων υπέρ της Huawei (Twitter)
  • Η σύνδεση του Κουμάνοβο: ένα δίκτυο μακεδονικών ιστότοπων (Lead Stories)

• Διαδικτυακές εκστρατείες παραπληροφόρησης: ταξινόμηση - Εξηγήστε πώς λειτουργούν οι εκστρατείες επιρροής των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης, εστιάζοντας στα κανάλια, τις τακτικές, την κλίμακα και τους ορισμούς των επιπτώσεων, με βάση το Media Manipulation Casebook - Code Book:

1. Κανάλια που χρησιμοποιούνται για τη διάδοση της εκστρατείας:

   • Ιστότοποι που ανήκουν σε ιδιώτες
   • Μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Twitter, YouTube)
   • Εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων (WhatsApp, Telegram, Signal, κ.λπ.)
   • Πλατφόρμες σύνταξης (Medium, κ.λπ.)
   • Άλλα παραδείγματα

2. Τακτικές που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάδοση της εκστρατείας:

   • Ενίσχυση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
   • Δημιουργία κοινότητας
   • Bots
   • Διαφήμιση
   • Copypasta
   • Παραποίηση
   • Typosquatting
   • Keyword squatting

3. Κλίμακα επιρροής της καμπάνιας / περιοχή ή πλαίσιο στο οποίο απευθύνεται η καμπάνια

   • Υπερτοπική
   • Περιφερειακή
   • Εθνική
   • Διεθνής

4. Ποσοτική εμβέλεια της καμπάνιας

   • Αριθμός δυνητικών ατόμων που προσεγγίστηκαν σε διάφορα κανάλια (ιστότοποι, λογαριασμοί κοινωνικών μέσων, εκστρατείες στο δρόμο κ.λπ.)

5. Στόχοι της καμπάνιας

   • Κακοποίηση και προσωπική βλάβη
   • Μαζική επιρροή απόψεων και συμπεριφορών
   • Υποκίνηση σε μίσος ή βία
   • Δυσφήμιση
   • Κοινωνική αναταραχή
   • …

ΥΛΙΚΑ:

• "Media Manipulation Code Book" (αρχειοθετημένο με το Wayback Machine στι 29 Μαΐου 2022 εδώ), από το Technology and Social Change Project του Harvard Kennedy School Shorenstein Center for Media, Politics, and Public Policy. Πλήρες αποθετήριο έργου.

Υλικά

• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας», καρτέλα «Χαρτογράφηση Εκστρατειών»
• Ψηφιακά δωμάτια (για online) / ή ξεχωριστοί χώροι/τραπέζια στην αίθουσα (για δια ζώσης)

Οδηγίες

[20 λεπτά]

• Χωρίστε τους συμμετέχοντες σε ομάδες των 3-5 ατόμων, τυχαία (ανάλογα με τον αριθμό των συμμετεχόντων).

• Ζητήστε από κάθε ομάδα να αναλύσει μία από τις ακόλουθες μελέτες περίπτωσης:

  • Δίκτυο ιταλικών αντιμεταναστευτικών ιστότοπων (BuzzFeed)
  • Δίκτυο φιλορωσικών ιστότοπων (Graphika)
  • Δίκτυο ιστοτόπων υπέρ της Huawei (Twitter)
  • Η σύνδεση του Κουμάνοβο: ένα δίκτυο μακεδονικών ιστότοπων (Lead Stories)

• Ζητήστε από κάθε ομάδα να συμπληρώσει την καρτέλα «Χαρτογράφηση Εκστρατειών» στο φύλλο εργασίας. Για κάθε μελέτη περίπτωσης, θα πρέπει να καταγράψουν:

  • κανάλια
  • τακτικές
  • κλίμακα
  • επίδραση
  • στόχοι
  • …σύμφωνα με την ταξινόμηση που παρουσιάστηκε στην προηγούμενη ενότητα.

Απολογισμός

[5 λεπτά]

• Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τα ευρήματα της δραστηριότητας «Χαρτογράφηση Εκστρατειών».
• Μπορείτε να σχολιάσετε και να προσθέσετε στα ευρήματά τους.

Βήμα 1: Εντοπισμός ιστοσελίδων παραπληροφόρησης (40 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: υπολογιστής και λειτουργία κοινοποίησης οθόνης για παρουσιάσεις
• Για δια ζώσης: υπολογιστής και βιντεοπροβολέας

Οδηγίες

Προετοιμάστε μια παρουσίαση που να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

• Εισάγετε αυτό το βήμα τονίζοντας γιατί είναι σημαντικό να δημοσιεύσετε την έρευνά σας σε έναν ή περισσότερους ιστότοπους:

  • Οι ιστότοποι σας επιτρέπουν να έχετε πρόσβαση σε ιστορικά δεδομένα, επιχειρηματικές συνδέσεις και δυναμικές δικτύων που συνήθως δεν είναι διαθέσιμες σε λογαριασμούς μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
  • Επομένως, είναι σημαντικό να προσδιορίσετε έναν ή περισσότερους ιστότοπους προέλευσης για να ξεκινήσετε.

• Εξηγήστε πώς λειτουργούν τα δίκτυα παραπληροφόρησης/επιρροής. Συνήθως εκμεταλλεύονται δύο βασικές στρατηγικές:

  1. Κάλυψη πολωτικών θεμάτων (εμβόλια Covid-19, μετανάστευση κ.λπ.)
  2. Κάλυψη «κενών σε δεδομένα» (παράδειγμα: "ivermectin"), ιδίως σε ό,τι αφορά έκτακτες ειδήσεις ή διάδοση θεωριών συνωμοσίας (παράδειγμα: "Adrenochrome")

• Παρουσίαση των τριών κύριων τρόπων εντοπισμού ενός ιστότοπου για ανάλυση:

  1. Διερεύνηση μιας βάσης δεδομένων με ιστότοπους παραπληροφόρησης, όπως ο κατάλογος των ιστότοπων ψευδών ειδήσεων σε Wikipedia, UkraineFacts, Covid-19 Misinformation Database, Russia-Ukraine Disinformation Tracking Center
  2. Αναζήτηση των ιστοριών με τις περισσότερες κοινοποιήσεις σχετικά με γεγονότα της επικαιρότητας σε υπηρεσίες κοινωνικής ακρόασης (όπως Buzzsumo, CrowdTangle Chrome Extension ή CrowdTangle.)
  3. Εντοπισμός ενός «κενού σε δεδομένα» (κενό πληροφόρησης) και εκτέλεση αναζητήσεων σε διάφορες υπηρεσίες.

• Δείξτε πώς λειτουργούν αυτές οι μεθοδολογίες μέσω τριών μελετών περίπτωσης::

  1. Λίστα της Wikipedia με ιστοσελίδες ψευδών ειδήσεων - Η "The Gateway Pundit" περιλαμβάνεται στη λίστα. Αν εκτελέσετε μια αναζήτηση συσχετισμών στο Builtwith, μπορείτε να δείτε ότι αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου δικτύου ιστότοπων.
  2. Βάση δεδομένων Covid-19 - Αν εκτελέσετε μια αναζήτηση "ivermectin" (στιγμιότυπο οθόνης), λαμβάνετε ένα αποτέλεσμα αυτής της ιστορίας του AFP που μιλάει για ένα άρθρο στον ιστότοπο "The Gateway Pundit" (σύνδεσμος - αρχειοθετημένος σύνδεσμος). - Αν εκτελέσετε μια αναζήτηση συσχετισμών στο Builtwith, μπορείτε να δείτε ότι αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου δικτύου ιστότοπων.
  3. Buzzsumo - Αν εκτελέσετε μια αναζήτηση "Adrenochrome" (στιγμιότυπο οθόνης), λαμβάνετε ένα αποτέλεσμα για το WeloveTrump.com (σύνδεσμος / αρχειοθετημένος σύνδεσμος) - Αν εκτελέσετε μια αναζήτηση συσχετισμών στο Builtwith, μπορείτε να δείτε ότι αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου δικτύου ιστότοπων.

Εργαλεία / Υλικά

• Κοινωνική ακρόαση (Buzzsumo, CrowdTangle Chrome Extension ή CrowdTangle εάν είναι διαθέσιμο.
• Ιστότοποι και βάσεις δεδομένων fact-checking: UkraineFacts, Covid-19 Misinformation Database, Russia-Ukraine Disinformation Tracking Center, Wikipedia list of "Fake news websites"
• Ψηφιακά δωμάτια (για online) / ή ξεχωριστοί χώροι/τραπέζια στην αίθουσα (για δια ζώσης)
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση εκστρατειών» / στήλες "Email", "IP", "Google Analytics", "Google Adsense"
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες «Όνομα», «Όνομα domain».

Οδηγίες

[20 λεπτά]

• Χωρίστε τους συμμετέχοντες σε ομάδες των 3-5 ατόμων (αν υπάρχουν περισσότεροι συμμετέχοντες που εργάζονται στον ίδιο τομέα/γλώσσα μπορούν να δημιουργηθούν ανάλογες ομάδες). Από εδώ και πέρα, οι ίδιες ομάδες θα εργάζονται μαζί καθ' όλη τη διάρκεια του εργαστηρίου.

• Με βάση τα εργαλεία που παρουσιάστηκαν παραπάνω, ζητήστε από τους συμμετέχοντες να διεξάγουν μια μικρή έρευνα για να βρουν ιστότοπους παραπληροφόρησης στη δική τους χώρα ή γλώσσα.

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να προσθέσουν τους (συνδέσμους) των ιστότοπων που εντόπισαν στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες «Όνομα», «Όνομα domain».

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: υπολογιστής και λειτουργία κοινοποίησης οθόνης για παρουσιάσεις
• Για δια ζώσης: υπολογιστής και βιντεοπροβολέας
• Ιστοσελίδες για επίδειξη: Whois Domain Tools; Whoisology.com; Whoxy.com

Οδηγίες

• Εξηγήστε πώς λειτουργούν τα εργαλεία "Whois", τονίζοντας τα όρια και τις δυνατότητές τους.

• Εκτελέστε μια αναζήτηση στη διεύθυνση https://whois.domaintools.com/ με ένα παράδειγμα ιστότοπου (όπως το http://sputniknews.com/ - αν ο ιστότοπος δεν είναι περιορισμένος στην περιοχή σας - ή ZeroHedge.com) και εξηγήστε ποια είναι τα πιο σχετικά δεδομένα:

  • όχι μόνο το όνομα/διεύθυνση/επαφές του εγγεγραμμένου, αλλά και την ημερομηνία καταχώρισης, την ημερομηνία της τελευταίας ενημέρωσης κ.λπ.

• Παρουσιάστε μερικά από τα διαθέσιμα εργαλεία:

  • Whoisology: χρήσιμο για πληροφορίες «συνδεδεμένων domains».
  • Whoxy: χρήσιμο για ιστορικά δεδομένα

ΥΛΙΚΑ:

• How to See What's Behind a Website Guide, Αποκαλύπτοντας το Αόρατο: Η Εργαλειοθήκη

Εργαλεία / Υλικά

• Ιστοσελίδες για επίδειξη: Whoisology.com; Whois Domain Tools; Whoxy.com; «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»

Οδηγίες

[10 λεπτά]

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να επιστρέψουν στις ομάδες τους.

• Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που παρουσιάστηκαν παραπάνω, κάθε ομάδα διεξάγει μια αναζήτηση για τους ιστότοπους που εντοπίστηκαν στο προηγούμενο βήμα.

• Ζητήστε από τις ομάδες να συλλέξουν τα διαθέσιμα δεδομένα στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλη "Whois"

• Προτείνετε σε κάθε ομάδα να ορίσει ένα άτομο για να κρατάει σημειώσεις και ένα για να παρουσιάσει (οι ρόλοι αυτοί μπορούν να εναλλάσσονται).

[5 λεπτά] Απολογισμός

• Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τα ευρήματα της εργασίας τους και τα πιθανά προβλήματα που αντιμετώπισαν.

• Μπορείτε να σχολιάσετε και να προσθέσετε στις ιδέες τους.

Βήμα 3: Ακολουθήστε το χρήμα! (35 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: υπολογιστής και λειτουργία κοινοποίησης οθόνης για παρουσιάσεις
• Για δια ζώσης: υπολογιστής και βιντεοπροβολέας
• Ιστοσελίδες για επίδειξη: Builtwith; Dnslytics; SpyOnWeb; AnalyzeId; Wayback Machine
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Email", "IP", "Google Analytics", "Google AdSense"

Οδηγίες

Κάντε μια παρουσίαση που να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

• Παρουσιάστε την έννοια εντοπισμός IDs (αριθμός αναγνώρισης εντοπισμού που χορηγείται σε κάθε ιστότοπο) και εξηγήστε συνοπτικά τον τρόπο λειτουργίας τους.

• Δείξτε πώς να βρείτε τα IDs οποιουδήποτε ιστότοπου: Προβολή του πηγαίου κώδικα της ιστοσελίδας ("ctrl+U" ή "command+U" ανάλογα με τη συσκευή) > Αναζήτηση "UA-" ή "ca-pub"

  • μπορείτε να το επιδείξετε αυτό σε οποιονδήποτε ιστότοπο, όπως: https://historyofvaccines.org/)

• Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμα IDs, μπορείτε να προσπαθήσετε να πάτε πίσω με το Wayback Machine και να δείτε αν υπήρχαν διαθέσιμοι κωδικοί ID στο παρελθόν.

• Παρουσιάστε τα διάφορα εργαλεία που είναι διαθέσιμα για τον εντοπισμό IDs της AdTech. Ελέγχετε πάντα το ίδιο ID σε διαφορετικές υπηρεσίες, επειδή έχουν διαφορετικές βάσεις δεδομένων και διαφορετικές επιλογές τιμολόγησης.

  • Builtwith: Είναι η καλύτερη επιλογή για να ξεκινήσετε. Το εργαλείο "Relationship profile" είναι πολύ χρήσιμο για την εύρεση κοινών IDs και trackers. Παράδειγμα welovetrump.com (Link – Screenshot)

  • Dnslytics: Διαθέτει μια πολύ καλή βάση δεδομένων. Σας επιτρέπει να «αντιστρέψετε» διάφορα είδη πληροφοριών που υπάρχουν σε έναν ιστότοπο: Adsense, Analytics, IP, Mail server, Name Server (Στιγμιότυπο οθόνης) με παράδειγμα αποτελεσμάτων αναζήτησης για το thegatewaypundit.com). Έχετε μια δωρεάν έκδοση, ή μηνίαια πρόσβαση με χρέωση.

  • SpyOnWeb: μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό το εργαλείο για να επιβεβαιώσετε ή να επεκτείνετε τα αποτελέσματα που λαμβάνετε σε άλλες υπηρεσίες (Σύνδεσμος - Στιγμιότυπο οθόνης). Φαίνεται να διαθέτει μικρότερη βάση δεδομένων από άλλες υπηρεσίες, αλλά μερικές φορές σας βοηθά να βρείτε νέες πληροφορίες.

  • AnalyzeId: Πολύ καλό εργαλείο. Σας εμφανίζει τα αποτελέσματα σε έναν πίνακα, με πολλές συνδέσεις IDs, συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών Amazon, Sharethis, email, εφαρμογών Facebook και βαθμολογίας εμπιστοσύνης (Σύνδεσμος - Στιγμιότυπο οθόνης). Μπορείτε επίσης να εξάγετε δεδομένα σε μορφή .csv. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν σας δείχνει όλα τα αποτελέσματα. Για να δείτε τα πάντα θα πρέπει να εγγραφείτε σε ένα μηνιαίο πρόγραμμα επί πληρωμή..

  • Wayback Machine: Όταν δεν βρίσκετε κανένα ID σε έναν ιστότοπο, μπορείτε να προσπαθήσετε να κάνετε μια αναζήτηση στο Wayback Machine και να δείτε αν βρίσκετε κάποιο αναγνωριστικό σε μια παλαιότερη έκδοση του ιστότοπου. Μπορείτε να βρείτε πολύ χρήσιμες πληροφορίες με τον τρόπο αυτό!

• Θυμηθείτε: εκτελέστε πολλαπλές αναζητήσεις στα διάφορα εργαλεία

• Δείξτε στους συμμετέχοντες πώς μπορούν να συλλέξουν τα δεδομένα ID ιστότοπων στο φύλλο εργασίας, καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Email", "IP", "Google Analytics", "Google Adsense".

  • Αυτό χρησιμεύει ως μια σύντομη επίδειξη μεθοδολογίας για να τους καθοδηγήσετε για την επόμενη πρακτική δραστηριότητα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την περίπτωση από το προσυμπληρωμένο πρότυπο ή να παρέχετε μια άλλη που είναι πιο σχετική με το ακροατήριό σας.

ΥΛΙΚΑ:

Κατά την προετοιμασία της παρουσίασης για τα IDs, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πηγές όπως:

• Το κεφάλαιο "Investigating websites" από το "Verification Handbook For Disinformation And Media Manipulation", του Craig Silverman.
• "Unveiling Hidden Connections with Google Analytics Ids", του Lawrence Alexander, Bellingcat, 23 Ιούλιος, 2015 (ορισμένα εργαλεία μπορεί να είναι ξεπερασμένα, αλλά η μέθοδος και τα περισσότερα βοηθήματα ισχύουν)

Εργαλεία / Υλικά

• Ψηφιακά δωμάτια (για online) / ή ξεχωριστοί χώροι/τραπέζια στην αίθουσα (για δια ζώσης)
• Ιστότοποι: Builtwith.com; Dnslytics; SpyOnWeb; AnalyzeId; [Wayback Machine](https://archive.org/web/;
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Email", "IP", "Google Analytics", "Google Adsense".

Οδηγίες

[10 λεπτά]

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να επιστρέψουν στις ομάδες τους, με τις ακόλουθες οδηγίες:

• Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που παρουσιάστηκαν παραπάνω, πραγματοποιήστε μια αναζήτηση στους ιστότοπους που εντοπίστηκαν κατά το Βήμα 2.

• Συγκεντρώστε τα διαθέσιμα δεδομένα στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Email", "IP", "Google Analytics", "Google Adsense".

• Επισημάνετε τους ιστότοπους που έχουν τα ίδια IDs και αρχίστε να τους ομαδοποιείτε.

Απολογισμός

[5 λεπτά]

• Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τα ευρήματά τους και πιθανά προβλήματα που αντιμετώπισαν.

• Μπορείτε να σχολιάσετε και να προσθέσετε στα ευρήματά τους.

Βήμα 4: Κοινωνική ενίσχυση (30 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Για online: υπολογιστής και λειτουργία κοινοποίησης οθόνης για παρουσιάσεις
• Για δια ζώσης: υπολογιστής και βιντεοπροβολέας
• CrowdTangle Chrome Extension
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Facebook", "Instagram", "Twitter", "Άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης"

Οδηγίες

Κάντε μια παρουσίαση που να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

• Παρουσιάστε την έννοια της κοινωνικής ενίσχυσης ως τη διαδικασία διανομής περιεχομένου σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους μέσω διαφόρων καναλιών και στρατηγικών.

• Ξεκινώντας από μελέτες περιπτώσεων που παρουσιάστηκαν προηγουμένως, δείξτε στους συμμετέχοντες πώς η κοινωνική ενίσχυση είναι σχετική με τη διάδοση εκστρατειών διαδικτυακής παραπληροφόρησης και χειραγώγησης.

• Δείξτε στους συμμετέχοντες πώς λειτουργεί η επέκταση CrowdTangle Chrome στους προτεινόμενους ιστότοπους (ΣΗΜΕΙΩΣΤΕ ότι το CrowdTangle απαιτεί εγγραφή με λογαριασμό μέσω Facebook ή Instagram).

  • Χρησιμοποιήστε ως παράδειγμα μια περίπτωση που έχετε ελέγξει προηγουμένως. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε κάποια από τα παραδείγματα που βρήκαν οι συμμετέχοντες.

• Δείξτε στους συμμετέχοντες πώς μπορούν να βρουν δεδομένα στο CrowdTangle και πώς να τα καταγράψουν στους επιλεγμένους ιστότοπους στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Facebook", "Instagram", "Twitter", "Άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης"

• Αναφέρετε ότι στην επόμενη ενότητα, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να επαναλάβουν αυτή τη δραστηριότητα, λαμβάνοντας υπόψη τους ιστότοπους που έχουν βρει προηγουμένως.

ΥΛΙΚΑ:

• Για την προετοιμασία της παρουσίασης και της επίδειξης: "CrowdTangle: συχνές ερωτήσεις"

Εργαλεία / Υλικά

• Ψηφιακά δωμάτια (για online) / ή ξεχωριστοί χώροι/τραπέζια στην αίθουσα (για δια ζώσης)
• Επέκταση CrowdTangle Chrome
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Facebook", "Instagram", "Twitter", "Άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης"

Οδηγίες

[10 λεπτά]

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να επιστρέψουν στις ομάδες τους δίνοντας τις ακόλουθες οδηγίες:

  • Να εγκαταστήσουν την επέκταση CrowdTangle Chrome στους browser τους (*ιδανικά αυτό θα πρέπει να έχει ήδη εγκατασταθεί από την έναρξη του εργαστηρίου).
  • Να πραγματοποιήσουν πολλαπλές αναζητήσεις στους πιο ενδιαφέροντες ιστότοπους που εντοπίστηκαν προηγουμένως στην αρχική άσκηση.
  • Συλλογή δεδομένων συνδεδεμένων λογαριασμών σε κοινωνικά δίκτυα στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / στήλες "Facebook", "Instagram", "Twitter", "Άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης"

Απολογισμός

[5 λεπτά]

• Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τα ευρήματά τους και πιθανά προβλήματα που αντιμετώπισαν.

• Μπορείτε να σχολιάσετε και να προσθέσετε στα ευρήματά τους.

[Προαιρετικά] Ομαδική έρευνα (30 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Ψηφιακά δωμάτια (για online) / ή ξεχωριστοί χώροι/τραπέζια στην αίθουσα (για δια ζώσης)
• «Δίκτυα παραπληροφόρησης (NoD) - Φύλλο εργασίας»: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / όλες οι στήλες που έχουν χρησιμοποιηθεί σε προηγούμενες δραστηριότητες

Οδηγίες

[25 λεπτά]

• Από τα δίκτυα παραπληροφόρησης που εντόπισαν οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ομαδικών δραστηριοτήτων, επιλέξτε την πιο ενδιαφέρουσα περίπτωση από κάθε ομάδα και αναθέστε την γι' αυτή τη δραστηριότητα.

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να επιστρέψουν στις ομάδες τους, δίνοντας τις ακόλουθες οδηγίες:

  • Επεκτείνετε την αναζήτηση συνδέσεων μεταξύ του ιστοτόπου σας και τυχόν σχετικών λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

• Συγκεντρώστε τα δεδομένα στο φύλλο εργασίας: καρτέλα «Χαρτογράφηση δικτύων» / όλες τις στήλες από τις προηγούμενες δραστηριότητες. (Χρησιμοποιήστε τη στήλη «Σημειώσεις» του φύλλου εργασίας για τυχόν πρόσθετες παρατηρήσεις ή ερωτήσεις/προκλήσεις για να συζητηθούν στον απολογισμό).

• Οι ομάδες θα πρέπει να ορίσουν ένα άτομο για να κρατά σημειώσεις (για να βοηθήσει στη συμπλήρωση του φύλλου με τα ευρήματα) και ένα άτομο για να παρουσιάσει τα ευρήματα.

Απολογισμός

[5 λεπτά]

• Οι συμμετέχοντες μοιράζονται τις διαπιστώσεις τους και τα πιθανά προβλήματα που αντιμετώπισαν.

• Μπορείτε να σχολιάσετε και να προσθέσετε στα ευρήματά τους.

Κλείσιμο (15 λεπτά)

Εργαλεία / Υλικά

• Κοινόχρηστος πίνακας ζωγραφικής / παρουσίαση / διαδραστικός πίνακας (online)
• Λευκός πίνακας / φύλλα χαρτί, post-its, μαρκαδόροι (δια ζώσης)

Οδηγίες

• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες/ουσες να φτιάξουν στον πίνακα μια αφίσα όπου θα μοιραστούν τις απαντήσεις τους στην ακόλουθη ερώτηση:

  • Τι μάθατε από το σημερινό εργαστήριο;

• Δώστε μερικά λεπτά για να γράψουν/ζωγραφίσουν τις σκέψεις τους και να διαβάσουν τις σκέψεις των άλλων.

Απολογισμός

• Ο συντονιστής μπορεί να αναδείξει μερικά από τα σημεία στον πίνακα.

Εργαλεία/Υλικά: Δεν απαιτούνται.

Οδηγίες

• Ολοκληρώστε το εργαστήριο και κάντε μια περίληψη των περιεχομένων.

• Κάντε μια σύνοψη κάθε ενότητας. Ζητήστε από τους συμμετέχοντες/ουσες να πουν:

  • ένα σημείο του εργαστηρίου που βρήκαν πολύ χρήσιμο ή ενδιαφέρον και
  • κάτι που θα μπορούσε να βελτιωθεί την επόμενη φορά

• Ενθαρρύνετε τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να κάνουν ερωτήσεις ή να δώσουν κάποια συμβουλή.

• Μοιραστείτε τα στοιχεία επικοινωνίας σας, αν χρειάζεται, και τυχόν λεπτομέρειες για follow-up.

Επιπλέον υλικά

• "Get Your Facts Straight: The Basics of Fact-Checking", by Deepak Adhikari, guide in the Exposing the Invisible: The Kit, Tactical Tech

• "Information Disorder: The Definitional Toolbox" — in three parts: "Glossary"; "Mapping the Landscape"; "Useful Graphics"), by Claire Wardle, FirstDraft.

Επικοινωνήστε μαζί μας

Παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στο Αποκαλύπτοντας το Αόρατο σε περίπτωση που:

• έχετε ερωτήσεις σχετικά με το σχεδιάγραμμα και τις κατευθυντήριες γραμμές του εργαστηρίου,
• χρησιμοποιήσετε το σχεδιάγραμμα και θέλετε να μοιραστείτε σχόλια και προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωσή του,
• προσαρμόσετε το σχεδιάγραμμα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας τα αποτελέσματα,
• θέλετε να προτείνετε νέες δραστηριότητες, συμβουλές ή παραδείγματα που μπορούν να προστεθούν σε αυτό το εργαστήριο,
• θέλετε να μοιραστείτε τις γνώσεις σας και να συνεργαστείτε μαζί μας για την ανάπτυξη και τη δοκιμή νέων εργαστηρίων.

Επικοινωνία: eti@tacticaltech.org (GPG Key / fingerprint: BD30 C622 D030 FCF1 38EC C26D DD04 627E 1411 0C02).

Συντελεστές και Άδεια Χρήσης

CC BY-SA 4.0

Παραγωγή περιεχομένου: «Αποκαλύπτοντας το Αόρατο» της Tactical Tech Άδεια χρήσης: Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International license

• Συντάκτης: Nicola Bruno
• Σύνταξη & περιεχόμενο: Christy Lange, Laura Ranca
• Σχεδιασμός οδηγιών: A. Hayder
• Graphic design: Yiorgos Bagakis
• Website development: Laurent Dellere, Saqib Sohail
• Συντονισμός & επίβλεψη έργου Christy Lange, Laura Ranca, Lieke Ploeger, Marek Tuszynski, Safa Ghnaim, Wael Eskandar

Το υλικό αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του Collaborative and Investigative Journalism Initiative (CIJI) που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος: "Supporting investigative journalism and media freedom in the EU" (DG CONNECT) («Υποστήριξη της ερευνητικής δημοσιογραφίας και της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ»).

Το παρόν κείμενο αντικατοπτρίζει την άποψη του συγγραφέα και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που περιέχει.